Özet
RADLOFF’UN OPIT SLOVARYA TYURKSKİH NAREÇİY SÖZLÜĞÜ’NDE EV VE EV KAVRAM ALANI İLE İLGİLİ KELİMELER
Friedrich Wilhelm Radloff’un (Berlin 05.01.1837-St. Petersburg 12.05.1918) birçok Türk lehçesinden örnekler barındıran Türk Lehçeleri Sözlüğü Denemesi (~ Versuch eines Worterbuches der Turk-Dialecte ~ Opıt Slovarya Tyurkskih Nareciy) eseri, yerli ve yabancı Türkologların Türklük bilimi araştırmalarında yararlandıkları temel kaynaklardan biridir. Alman kökenli bir Rus Türkoloğu olan Radloff, Altay, Doğu Kırgız bozkırları, Hakasya ve Yedisu bölgelerinde yaşayan Türk boyları arasında yaptığı derleme ve araştırmalarının sonucunda ortaya çıkardığı bu külliyatlı eserini, dört cilt hâlinde yayınlamıştır. İlk cildi 1893 yılında yayınlanan sözlüğünde ünlülere, 1899, 1905 ve 1911 yıllarında yayınlanan ciltlerde de ünsüzlere yer vermiştir.
Bu makalede, Wilhelm Radloff’un hayatından ve sözlüğünün öneminden kısaca bahsedildikten sonra Türk boylarının zaman ve mekân yolculuğunda kazandıkları birikimleri ile zihin ve dil arasındaki ilişkilerini ortaya çıkarabilmek amacıyla maddi ve manevi kültürün en önemli temsilcilerinden biri olan ev kavramı belirlenmiş, bu kavram alanına giren kelimelerin tespiti için de içerisinde birçok tarihi ve çağdaş Türk lehçesinin söz varlığını barındıran Radloff’un Türk Lehçeleri Sözlüğü Denemesi çalışması seçilmiştir.
Anahtar Kelimeler
Wilhelm Radloff, Versuch eines Worterbuches der Turk-Dialecte, Türkistan lehçeleri, kavram ve kavram alanı, ev kavram alanı