Özet
MOĞOLİSTAN’IN ÖVÖR KHAVTSAL VADİSİ’NDEKİ IV NUMARALI UYGUR KURGANI HAKKINDA NOTLAR
Günümüzde Moğolistan sınırlarında kalan Orhun Vadisi; Hun, Köktürk ve Uygurlar tarafından kutsal kabul edilen önemli bir bölgedir. Bahse konu üç devletin de yönetim merkezi olarak kullandığı bu bölgede pek çok yazıt, anıt mezar külliyesi ve kurgan bulunmaktadır. Moğolistan’da her yıl, onlarca uluslararası kazı ekibi, Orhun Vadisi başta olmak üzere ülkenin farklı bölgelerinde Hun, Köktürk, Uygur ve Moğollara ait kültürel ve tarihî alanlarda kazı çalışmaları ve yüzey araştırmaları yapmaktadır. Türkiye’den sadece bir ekibin yer aldığı 2019 yılı kazılarında Moğolistan’daki ekip sayısının 70 civarında olduğu bilinmektedir. TİKA tarafından organize edilen kazı çalışmaları bir tarafa bırakılacak olursa Moğolistan coğrafyasına Türk üniversitelerinin beklenen ilgiyi göstermediği görülmektedir.
Bu çalışmada, 2019 yazında İzmir Kâtip Çelebi Üniversitesi ile Moğolistan Bilim ve Teknoloji Üniversitesi ortaklığında gerçekleştirilen, Ötüken Uygur Kağanlığı’nın başkenti Karabalgasun yakınlarındaki Övör Khavtsal Vadisi’nde yer alan ve asiller mezarlığı olduğu düşünülen alandaki IV numaralı kurgan kazısı üzerine tespit ve değerlendirmeler yapılacaktır. Övör Khavtsal Vadisi’ndeki IV Numaralı Uygur Kurganı Kazısı, bildiğimiz kadarıyla, bir Türk Üniversitesi tarafından bu coğrafyada bir Moğol Üniversitesi ortaklığında yapılan ilk kazı çalışmasıdır. Türk ve Moğol ortak kazı ekibi tarafından hazırlanan rapora dayanan bu çalışmada amaç; kurganı, mimari özellikleri başta olmak üzere, tanıtmak ve ilgili kazı çalışmasının sonuçlarını bilim âleminin dikkatine sunmaktır.
Anahtar Kelimeler
Moğolistan, Övör Khavtsal Vadisi, Uygur Kurganları, Anıt Külliye, Kazı Çalışmaları
