Özet
BABUR-NÂME’DE MESLEK ADLARI
Tarih boyunca insan yaşamının gereksinimlerinden dolayı pek çok meslek grubu ortaya çıkmıştır. Ortaya çıkan bu meslek grupları ait olduğu toplumun kültür ve medeniyetini, toplumsal yaşamının zenginliğini göstermesi bakımından oldukça önemlidir. En eski çağlardan itibaren yüksek bir kültür ve medeniyet oluşturan Türkler de birçok farklı iş alanında faaliyet göstermiş ve zamanla farklı meslek grupları meydana getirmiştir. Türklerin geçmiş yüzyıllardaki kültür ve medeniyetini, toplumsal yaşamlarındaki canlılığı daha detaylı görebilmek için ise bu söz konusu meslekleri incelemek ve mesleklerle ilgili dil malzemesini ele almak önem arz etmektedir. Bu çalışmada klasik Çağatay dili ve edebiyatının nesir alanındaki en önemli kaynaklarından biri olan Babur-nâme’de geçen meslek adları ele alınmıştır. Çalışmada eserdeki meslek adları sınıflandırmaya tabî tutulmuş, köken ve yapı bakımından incelenmiştir. Sonuç bölümünde mesleklerin iş kollarına dağılımı ile köken ve yapı bakımından görünümlerine dair tespitler yapılmıştır. Meslek adlarını incelemedeki amacımız dönemin toplumsal, kültürel, askerî, sanatsal, ekonomik, siyasi vb. hayatını meslek adlarıyla ilgili söz varlığı bağlamında ortaya koymaktır.
Anahtar Kelimeler
Çağatay Türkçesi, Babur-nâme, meslek adları, etimoloji, unvan.
