Özet
ELİFNAME TÜRÜ VE ZEKÎ’YE AİT BİR ELİFNAME
Elifnameler divan edebiyatında şekil ve içerik itibariyle özel bir yeri olan söz hünerlerindendir. Gelenek içerisinde bazı şairler elifnamelere divanlarında yer vermek için gayret etmişlerdir. Elifnamelerle ilgili yapılmış çalışmalar çoğunlukla tespit edilen elifnameleri edebiyat araştırmacılarına tanıtmak, elifnameleri tanımlamak, elifnamelerin tür, şekil ya da edebi sanat olması ile ilgili tespitlerde bulunmak mahiyetindedir. Edebiyatımızda bu eserler oldukça az olmalarına ve pek çok ortak özelliğe sahip olmalarına rağmen çeşitlilik arz etmektedir. Bu da elifnameleri tanımlamakta, sınıflandırmakta, şekil ya da tür olup olmadıklarına dair tespit yapmakta zorluklara sebep olmaktadır. Bu noktada araştırmacılar çeşitli görüşler ortaya koymuşlardır. Bu yazıda edebiyatımızdaki elifnamelerle ilgili bilgiler verilerek elifnamelerin ahenk ve içerik hususiyetleri üzerine birtakım tespitlerde bulunulacaktır. Elifnameler harf merkezli metinlerdir ve harflerin varlık amacı anlam üretmektir. Dolayısıyla elifnamelerin de yazılış amacı, göze ve kulağa hitap edecek bir ahenkten ziyade anlam üretmek olabilir. Bu sebeple yazıda elifnamelerin “tür” olabileceği üzerinde durulacaktır. Ayrıca XIX.yy. divan şairi Zekî tanıtılarak divanındaki tek elifname şekil ve içerik özellikleri itibariyle incelenecek, edebiyat araştırmacılarının dikkatine sunulacaktır.
Anahtar Kelimeler
Elifname, Zekî, divan şiiri, tür, şekil, harfler
