Özet
İBN BATTUTA SEYAHATNAMESİNDE TESPİT EDİLEN İNANÇ VE İNANIŞ UNSURLARI
Seyahatnameler yazıldıkları günden bugüne kültür taşıyıcılığı özelliğine sahiptir ve içerisinde tarihi, coğrafi, dini, kültürel pek çok unsuru barındırmaktadırlar. Bununla birlikte aktarıldığı dönemin de canlı birer tanığı özelliğindedir. İbn Battuta Seyahatnamesi, çeşitli coğrafyalarda XIV. yüzyıla ait tarihi ve kültürel hadiselerin yer aldığı önemli bir belge niteliğindedir. Nitekim bu seyahatnamede Türk ve yabancı kültürlere ait birçok halkbilimi unsuru yer almaktadır. İbn Battuta’nın 28 yıl süren seyahati ve tuttuğu notlar bir kâtip tarafından kaleme alınmıştır. Üzerinde çalışılan seyahatname, A. Sait Aykut’un çevirdiği ve 2005 yılında YKY tarafından yayımlanan İbn Battuta Seyahatnamesi’dir. Bu seyahatnamede yer alan Türk ve yabancı kültürlere ait halk bilimi unsurlarından inanç ve inanış konusu ele alınmıştır. Halk inançları, hayatımızın pek çok evresinde yer alan çeşitli uygulamaları içerir. Halk arasında da yaygın bir şekilde yaşatılarak gelecek nesillere aktarılır. İnanç kavramına bağlı olarak oluşmuş inanış şekilleri coğrafi ve dini yapıya göre farklılık gösterir. Seyahatnameler de bu farklılıkları görmemiz açısından önemli kaynaklardır. Tespit edilen inanç ve inanış unsurları yer aldığı coğrafi bölge, şehir ve sayfa numarası ile sunulmuştur. Sonrasında ise tespit edilen inanç ve inanış unsurları arasında bölgesel farklılıklara ilişkin bir mukayese yapılmıştır. Elde edilen bulgular sonucunda, Arap coğrafyasında daha çok inanç inanış örneklerine rastlanırken, Anadolu coğrafyası ve Hindistan bölgesinde daha az inanış unsuru tespit edilmiştir. Ayrıca sadece iki bölgede sınırlı olarak büyü ve sihir örneklerine rastlanmaktadır.
Anahtar Kelimeler
İbn Battuta, Seyahatname, Kültürel Unsurlar, İnanç, İnanış unsurları.
