Özet
AYDINLI VİSÁLÌ’NİN ŞİİRLERİNDE YER ALAN SEVGİLİYE AİT GÜZELLİK UNSURLARI
Sevgili divan şiirimizin başkahramanıdır ve divan şiiri büyük ölçüde onun etrafında örülmüştür. Yüz yıllar boyu varlığını sürdürmüş divan şiirimizin en temel unsurudur sevgili. Onun en büyük özelliği, aşığının ve/veya âşıklarının akıllarını başlarından alacak derecede olan güzelliğidir. Divan şiirimizde geleneğin belirlediği bir takım kurallar mevcuttur. Bu kurallar ışığında sevgili de kendine ait -gerek manevì, karakteristik gerek de maddì, fizikì olmak üzere- belirli bir takım özelliklere haiz olan, idealize edilmiş tek tip bir sevgili özelliği göstermektedir. Hal böyle olunca idealize edilmiş bu güzellik unsurlarının - sevgilinin boyu, kaşı, gözü, ağzı, yanağı, yüzü, beli, göğsü… vb - her biri bütünden çok parça güzelliğine önem veren divan şairlerince ayrı ayrı, en ince ayrıntısına kadar düşünülerek belirli benzetmelerle, belirli kavramlarla, ifadelerle anlatılmaya çalışılmıştır. Sevgilinin bu özellikleri şiirlerde işlenirken kalıplaşmış, hazır bazı ifadeler kullanılır. Bilhassa da sevgilinin dış görünümüyle ve bazı uzuvlarıyla ilgili fizikì özelliklerinden bahsedilirken. Biz bu çalışmamızda bazı çevrelerce “ Türkì-i Basit ” hareketinin temsilcisi olarak gösterilen Aydınlı Visalì ’nin şiirlerinde yer alan sevgilinin güzellik unsurlarını tespit etmeye çalıştık.
Anahtar Kelimeler
Aydınlı Visalì, divan şiiri, sevgili, güzellik unsurları, tahlil.
