Özet
“ANA SÖZÜ” GAZETESİ ÖRNEĞİNDEN HAREKETLE GAGAUZ TÜRKÇESİNİN SÖZ VARLIĞINA BİR BAKIŞ
Bu çalışmada “Ana Sözü” gazetesinin son beş yılı (2012-2016) içerisindeki haberlerde güncel olarak kullanılan Gagauz Türkçesine ait kelimeler ele alınmıştır. İncelenen kelimelerin özellikleri hakkında bilgi verilmiştir.
Türkiye Türkçesine en yakın lehçe olan Gagauz Türkçesinin söz varlığı incelendiğinde Türkiye Türkçesinden farklı kelimeler tercih edilerek aynı anlamda kullanılan ifadelere yer verildiğini ve Türkçenin kendine has özelliklerinden yararlanıldığı görülmektedir. Slav kültürünün etkisinde kalmasına rağmen kullanılan kelimeler içinde orijinaliteyi sağlayarak Gagauz Türkçesine has kelimeler ortaya çıkmıştır. Bu durum dil içinde kültür devamlılığının canlı tutulduğuna dair fikirler sunmaktadır.
Fonetik olarak da görülen değişimlerin yanında yabancı kelimelerle birlikte oluşturulmuş fiil ya da kelimeler de tespit edilmiştir. Mensubu olduğu Hristiyanlık dinine de Türkçenin imkanlarıyla kullandıkları dilin söz varlığına katarak yeni kelimeler türetmişlerdir.
En göze çarpan özellik de Gagauz Türkçesi içerisinde kelimelerde erillik ve dişillik olayının görülmesidir ki bu Türkçenin özelliği değildir. Gagauzlar, Slav dilinin etkisiyle kadın ve erkek cinsiyeti ayrımı için kelimelerde eril cins ve dişil cins kullanırlar. Bu makalede örnekleriyle birlikte belirtilmiştir.
Anahtar Kelimeler
Gagauz Türkçesi, Gagauzca Kelime, Gagauz Basını, “Ana Sözü”Gazetesi, Gagauzlar.
