Özet
TÜRK HALK HUKUKUNDA BİR ANT (YEMİN) ŞEKLİ OLARAK DEĞNEKTEN ATLAMA: KONYA (MERAM/YATAĞAN) ÖRNEĞİ
İnsanoğlunun ortak yaşam paydasında buluşmasını sağlayan birçok etken vardır. Bu etkenlerden en önemlisi, toplum düzenini sağlayan kurallardır. Toplum hayatını düzenleyen, insanların huzur ve güven içerisinde yaşamasını temin eden bu kurallar, yazılı (anayasa, kanun, yönetmelik, vb.) ve sözlü (töre, örf, âdet, vb.) olmak üzere iki şekilde karşımıza çıkmaktadır. Yüzyılların deneyim ve birikimlerinden süzülüp kuşaktan kuşağa aktarılarak günümüze kadar gelen; töre örf, âdet, gelenek, görenek gibi sözlü hukuk kuralları, modern hukukun kaynaklarından bir tanesini oluşturmaktadır. Geçmişten günümüze kadar uzanan tarihsel süreçte insanların yaşamında varlığını devam ettiren ant (yemin) olgusu da sözlü hukuk kuralları içerisinde değerlendirilebilir. Yaratılıştan beri ruhunda bir güven eksikliği hisseden insanoğlu, bu noksanlığı tamamlama gayreti içerisine girmiş ve bunun sonucunda ant ritüeli doğmuştur. Kutsal bir eylem, mitik bir tecrübe olarak ortaya çıktığı düşünülen ant, insanların olduğu kadar toplumların hayatında da büyük bir yer tutmaktadır. Bu makalede, Türk kültüründe önemli bir yeri olan ant olgusunun tarihî ve kültürel yansımaları hakkında kısaca bilgi verildikten sonra, Konya ili Meram ilçesi Yatağan Mahallesinde yakın zamana kadar uygulanan değnekten atlama ritüeli üzerinde durulacaktır.
Anahtar Kelimeler
Gelenek, sözlü hukuk kuralları, ant, Konya, değnekten atlama.
