Özet
BİR SÛFİNİN SILAYA VUSLATINDAN GÜNÜMÜZE: MANİSA-AKHİSAR ÇAĞLAK MESİRESİ/FESTİVALİ
Manisa’nın köklü bir geçmişe sahip ilçelerinden biri olan Akhisar, tarih boyunca Hititler, Akadlar, Lidyalılar, Bizanslılar, Saruhanoğulları ve Osmanlı Devleti gibi farklı kavimlerden devlet ve beyliklere ev sahipliği yapmıştır. Tarihî geçmişi ve bulunduğu coğrafi konumu itibariyle her dönem cazibe merkezlerinden biri olan Akhisar’da birçok âlim, şair, mutasavvıf gibi topluma yön veren önemli şahsiyetler yetişmiştir. Akhisar’da yetişen mutasavvıflardan birisi, H.851-M.1447-48/H.937-M.1530-31 yılları arasında yaşamış Şeyh Îsâ’dır. Toplum nazarında önemli bir yere sahip olan Şeyh Îsâ’nın eğitimini tamamlayıp Akhisar’a dönüşü münasebetiyle yöre halkı tarafından H.881/1476-1477’de Çağlak Deresi’nde bir kutlama yapılmıştır. O yıldan itibaren her sene aynı tarihlerde düzenlenerek geleneksel hâle getirilen Çağlak Mesiresi, günümüzde çağın şartları ve toplumun ihtiyaçlarına göre daha geniş kapsamlı hâle getirilerek festival şeklinde kutlanmaktadır.
Bu yazıda Manisa’nın Akhisar ilçesinde ilk zamanlar mesire olarak kutlanan daha sonra kapsamı genişletilerek festivale dönüştürülen ve 2018 yılında 559’uncusu tertip edilen Çağlak Mesiresi/Festivali ele alınmıştır. İlk önce mesirenin ortaya çıkmasına vesile olan Şeyh Îsâ’nın hayatı hakkında bilgi verilip türbesi tanıtılmış, türbesi etrafında ortaya çıkan inanç ve uygulamalar aktarılmıştır. Ardından Çağlak Mesiresi/Festivali’nin yapısı; adlandırılması, zaman, mekân, yiyecek ve içecekler, eğlence şekilleri/aktiviteler, giyim-kuşam düzeni, işlevleri ve icra düzeni/programı başlıkları altında ele alınarak açıklanmıştır. Yazının son bölümünde 2009 yılında kardeş festival ilan edilen Akhisar Çağlak Festivali ve Bosna Hersek Ayvaz Dede Şenlikleri ilişkisi üzerinde durulmuştur.
Anahtar Kelimeler
Manisa, Akhisar, Şeyh Îsâ, Çağlak Mesiresi/Festivali, Ayvaz Dede.
