Özet
TÜRKÇEDE ALIŞMAK ANLAMLI KELİMELER YAPILARI VE ANLAM İLKİŞKİLERİ
Türkçenin eklemeli bir dil olması, dil zihin ilişkileri çerçevesinde Türklerin hangi kavramlar arasında nasıl bir ilişki kurduklarına farklı açılardan bakılabilmesine imkân veren bir niteliktir. Bununla birlikte, bir kelimenin anlamında somuttan soyuta doğru gerçekleşen dallanmalar, o kelimelerin üzerindeki eklerin asıl işlevinin belirsizleşmesine de sebep olabilir. Bu bakımdan, alış- fiiline günümüzde verilen anlamlar arasında, kelimenin üzerindeki –ış işteş çatı ekinin fonksiyonu öne çıkmasa da, alış- kavram alanına giren kelimeler incelendiğinde, tarihî süreçte işteşlik fonksiyonun daha belirgin olduğu görülür. Bu kavram alanına giren kelimelerde somut ya da soyut “karşılıklılık” söz konusudur. Bu çalışmada, Türk düşüncesinin alış- kavramını hangi diğer kavramlarla ilişkili gördüğü ve bu kavram alanına hangi kelimeleri dâhil ettiği tarihi ve çağdaş lehçelerden örneklerle ortaya konmuştur.
Anahtar Kelimeler
kavram alanı, alış- fiili, dil zihin ilişkileri
