Özet
ROMA SEFÂRETİ İMAMI HÂŞİM VELÎ’NİN MAKÂMÂT-I HARÎRÎ TERCÜMESİ
Arap edebiyatının önemli eserlerinden biri olarak kabul edilen Hârirî’nin Makâmat adlı eserinin çeşitli dönemlerde Türkçeye çevirileri yapılmıştır. Tâhir Selâm Muhammed Beg, Ahmed Hamdi Şirvânî, Manastırlı Dâniş Ahmed Efendi ve Sabri Sevsevil eserin tamamını, Roma sefâreti imamı Hâşim Velî ise eserin kısmı çevirisini yapmış ve 1326 yılında İstanbul’da yayınlamıştır.
Hâşim Velî Makâmât’la Hâlis Efendi sayesinde tanışmış, onun tavsiye ve emriyle kitabın mukaddime ile birinci, üçüncü, on birinci ve yirminci makamelerini tercüme etmiştir. Yaptığı tercümeyi hemen basamayan Hâşim Velî bunun sebebi olarak da Makâmât’ın sıkıyönetim uygulayan önceki dönemin birçok kusurunu açık bir şekilde ortaya koymasını ve bundan dolayı yönetimin bu esere izin vermeyecek olmasını gösterir. Basımı için uygun bir vaktin gelmesini bekleyen Hâşim Velî 1910 yılında büyük bir hevesle işe koyulduğunu belirtmektedir. Hâşim Velî’ye göre Harîrî’nin Makâmât’ı edebiyat çevreleri tarafından şöhreti yakinen bilinen bir eser olmakla birlikte belâgat ve fesâhat üzerine düzenlenmiş kitapların en iyilerinden biridir. Arapçanın meziyetlerini, anlaşılması güç, kapalı ve gizli tutulan yönlerine vakıf olmak ve özellikle belâgat ve fesâhat mucizesi olan Kur’an-ı Kerim’in lâtif nükte ve ince manalarını anlamak isteyenlerin derin bir düşünce ile Makâmât’ı incelemeleri zorunludur.
Bu çalışmada sahip olduğu sanatsal söyleyiş ile Arapça eserler arasında ayrı bir önemi olan Makâmât adlı eserin Roma Sefareti İmâmı Hâşim Velî tarafından yapılan kısmi tercümesi Latin harflerine aktarılmış ve tercüme hakkında genel bir değerlendirme yapılmıştır.
Anahtar Kelimeler
Harîrî, Makâmât tercümesi, Hâşim Velî.
