Özet
TÜRKİYE TÜRKÇESİNDE ONDAN / ONUN İÇİN YAPILARININ SÖZDİZİMSEL İLİŞKİLER BAKIMINDAN NEDEN-SONUÇ CÜMLELERİNDEKİ GÖRÜNÜMLERİ
Dilde kullanılan her bir yapı kullanıldığı bağlam içinde bir değer kazanır. Özellikle görevli sözlerin işlevsellik kazanması dizimsel ilişkilerle sağlanır. Bu çalışmada Türkiye Türkçesinde ondan / onun için yapılarının sözdizimsel ilişkiler bağlamında neden-sonuç cümlelerindeki kullanımları üzerinde durulmuştur. Türkiye Türkçesinde neden-sonuç cümleleri arasında nedensellik ilişkisini sağlayan birçok bağlaç veya bağlaç işlevli birim vardır. Ondan / onun için yapıları, Türkiye Türkçesinde neden-sonuç cümleleri arasındaki nedensellik ilişkisini kuran bağlaç işlevli birimler arasında yer alır. Metin türüne ve anlatım özelliklerine bağlı olarak neden-sonuç cümlelerinin yeri değişebilir; neden-sonuç veya sonuç-neden biçiminde dizilişler olabilir. Bu dizilişlerde nedensellik ilişkisini sağlayan bağlaç veya bağlaç işlevli birimin de yeri değişebilir. Bu çalışmada da ondan /onun için yapılarının farklı dizimsel ilişkilerle neden-sonuç cümlelerinde yer aldığı görülmüştür. Sonuç olarak metin bağlamında ondan / onun için yapılarının neden-sonuç cümlelerinde bağlaç işlevli birim olma yanında, gönderim, yineleme ve pekiştirme işlevlerini de yerine getirdiği belirlenmiştir.
Anahtar Kelimeler
Sözdizimi, işlev, ondan / onun için