Özet
İR KANATI AT BULIR – ERİN KANADI AT OLUR (MODERN KAZAN TATAR NESRİNDE AT MOTİFİ)
Pek çok halkların mitolojisinde ve kahramanlık destanlarında olduğu gibi, Tatar Türklerinde de at, aydınlık ve hız simgesi, erin kolu kanadı, mertebeli ve kutsal varlık olarak sayılır. Halk anlatılarında atın tanrılar tarafından gökten indirildiği ve bu yüzden onlara beyaz at kurban edildiği söylenir. Kuş gibi kanatları olan ve uçabilen mitik atlar, Tatarların sözlü ve yazılı edebiyatında Tolpar veya Akbüz at olarak adlandırılır. Tatar toplumunda ata sahip olmak, özgürlük, güç ve zenginliğe eşdeğer sayılır ve günümüzde bile atları koruyan ruhların olduğuna inanılır.
At motifi modern Tatar edebiyatının tüm türlerinde yansıma bulur, bazı sanatçılar tarafında yeniden “mit yaratılır”. Makalede; çağdaş Tatar nesrinde at karakterine yüklenen anlam, er ile at arasındaki bağlantı gibi meseleler A. İbrahimov’un Almaçuar, A. Halim’in “Öç Ayaklı At” ve V. İmamov’un “İr Kanatı, Mogikan” adındaki öyküleri örneğinde açıklanır. At motifi üzerinden yazarların XX. yy toplumunda yaşanan olaylara ve milli yaşamın özünü oluşturan olgulara bakış açıları yorumlanır.
Anahtar Kelimeler
Mit, Modern Tatar Edebiyatı, Aydar Halim, Vahit İmamov, Er ve At