Özet
ECE AYHAN ŞİİRİNDE GEYİKLİ İHTİLALCİ RESNELİ NİYAZİ’NİN TARİHSEL VE YAZINSAL İMAJI
Resneli Niyazi, Sultan İkinci Abdülhamit dönemi Osmanlı tarihinin ‘marjinal’ denilebilecek ve yazınsal açıdan da bir karakter olarak kabul edilebilecek en önemli ve renkli isimlerinden biridir. Osmanlı tarihinde, en çok istibdat idaresine başkaldırmadaki öncü rolü üstlenmiş ihtilalciliği ve kendisinden meşhur geyiği ile bilinir. Resneli Niyazi, İkinci Meşrutiyet’in ilanında öncü rol oynamasına rağmen İttihat ve Terakki Cemiyeti’ndeki iç çekişmeler yüzünden geri plana itilmiştir. Ama Resneli Niyazi tüm dışlanma ve ötelemelere rağmen marjinalliğiyle edebiyat tarihine, özellikle de şiire girmeyi başarabilmiş son dönem Osmanlı tarihinin hakkı yenilmiş en önemli kahramanlarından biri olarak kabul edilir. Resmî Osmanlı tarihinin, ideolojik amaçla sistemli bir şekilde yok saydığı Resneli Niyazi, her şeye rağmen sivil tarihte ve sivil edebiyat tarihinde kendine yer bulabilmiştir. Resneli Niyazi’yi resmî olmayan tarih ve edebiyatın dışına taşıyarak kendisine tarih ve edebiyatta marjinal kimliğiyle sivil bir imaj kazandıran, tarihin ve şiirin sivil alanına taşıyan şair Ece Ayhan olmuştur. Ece Ayhan, Resneli Niyazi ile ilgili yazmış olduğu şiirler üzerinden genel bir Osmanlı tarihi okuması ve kısmen de yaptığı göndermelerle Cumhuriyet tarihi okuması yapar. Resneli Niyazi, hürriyetin kutsal ikonu olarak geyiğini hiç yanından ayırmadığı için halk arasında genellikle ‘geyikli ihtilalci’ olarak anılır olmuştur. Ece Ayhan, onun marjinalliğini devlet ve halk tarafından kutsanan geyik üzerinden şiirin gündemine taşımıştır. Bu makalede, Ece Ayhan’ın Resneli Niyazi hakkında yazmış olduğu şiirler üzerinde tarihsel ve yazınsal okumalar yapılacaktır.
Anahtar Kelimeler
Resneli Niyazi, Ece Ayhan, marjinal, tarih, şiir.