Özet
İHSAN OKTAY ANAR’IN KİTAB-ÜL HİYEL ADLI ESERİNDE KLASİK TÜRK EDEBİYATI VE DOĞU-İSLAM KAYNAKLARININ KULLANIMI
Roman, Türk edebiyatında görülmeye başlandığı ilk andan itibaren esas türlerden biri olmuş ve sosyokültürel değişimlerin okunmasında önemli bir yerde durmuştur. Türkiye’de özellikle 1980’ler ile başlayan kültürel değişimler, 1990’larda medyanın ve köyden kente göçün yükselişiyle hız kazanmış; entelektüel mahiyette değişimleri etkilemiştir. Bu dönem aynı zamanda postmodern edebî eserlerin yeni yeni edebiyat dünyasında görünürlük kazandığı zamanlara tekabül etmektedir. İhsan Oktay Anar’ın Kitab-ül Hiyel adlı eseri de bu postmodern eserlerin özelliklerini taşımaktadır. Dönemin yeni yeni yüzünü Doğu’ya ve klasik olana dönen entelektüel yapısının idraki ve klasik olanın metne kattığı bağlam dünyasının anlaşılması açısından kaynak tespiti oldukça önemli bir yere sahiptir. Klasik Türk edebiyatı ve Doğu-İslâm kaynaklarının postmodern romana kaynaklık edişi ve bu romanda gerçekleştirdiği estetik değişim tespit edilmeye değerdir. İhsan Oktay Anar, romanlarının genelinde kaynak olarak klasik Türk edebiyatı ve Doğu-İslâm kaynaklarını seçmektedir. Bu kaynaklar estetik mahiyette eseri kuvvetlendirirken, iç hikâyeleri de bağlamsal ve analojik olarak zenginleştirmektedir. İhsan Oktay Anar’ın bu kaynakları kullanıyor olması ise postmodern tekniklerle kaynakların farklı bir biçimde okunmasına sebebiyet vermektedir. Bu makalede amaç kaynakların tespiti ve bu kaynakların metne katkılarının söylem analizi yoluyla yorumlanmasının yanı sıra metnin kaynakların algılanış biçimine ne yaptığının da sorgulanmasıdır.
Anahtar Kelimeler
Roman, Klasik Türk Edebiyatı, Kitab-ül Hiyel, Postmodernizm, Doğu-İslâm Kaynakları.