Özet
TÜRK BAHRİYESİ’NDE KUZU GÜNÜ
Grupların ihtiyacını karşılamak üzere oluşan/icat edilen gelenekler, grup üyelerin gönüllü katılımıyla varlıklarını sürdürürler. Her meslek grubunun da kendine has gelenekleri, uygulamaları, pratikleri mevcuttur. Bu pratik-lerden bazıları zaman içinde ritüele de dönüşebilir. Meslek erbabının oluş-turduğu grup içerisinde uygulanagelen ve gelenekselleşen bu uygulamalar, nesiller arasında kültür aktarımı yoluyla intikal ederek devam eder. Bu ça-lışmada Türk Bahriyesinde uygulanan pratiklerden biri ele alınmıştır. Bah-riyede (Deniz Kuvvetleri Komutanlığı “Dz.K.K.”) özgün uygulamalar mevcut olup kimileri ritüele dönüşmüştür. Günümüzde Türk savaş ve ticaret gemi-lerinde inanca dayalı kimi âdetler sürmektedir. Bahriyedeki söz konusu uy-gulamalardan biri olan kuzu günü de bahriye birlik ve garnizonlarında Hıd-rellez döneminde icra edilen ve bahriyeli ailelerinin de iştirak ettiği piknik uygulamasıdır. Yaz mevsimini karşılama kapsamında gerçekleştirilen ve çeşitli yarışmaların da yapıldığı bu gün düzenlenen piknikte “kuzu çevirme” yapılarak yenildiğinden söz konusu gün “kuzu günü” adıyla anılmaktadır. Bu çalışmada “kuzu günü” uygulamasının tarihsel süreci, uygulama biçim-leri ve günümüze yansımaları tespit edilmiş; grup folkloru, gelenek ve gele-neğin icadı, yemek kültürü, Hıdrellez, festival/şenlik, kültürel bellek, işlev-sellik vd. yaklaşımlar zemininde eklektik yöntemle irdelenmiştir. Çalışma-da, “kuzu günü” uygulamasının özelde bahriye mensupları genelde Türk Bahriyesi’ndeki konumu ve niteliği ile sebep ve sonuçları tayin ve tespit edilmeye çalışılmıştır. Sonuçta, gelenekli ve ritüelli bir kurum olan Türk Bahriyesi’nde yaşatılan kuzu günü uygulaması, muhtemelen idarenin icat ettiği, adlandırdığı ve yürürlüğe koyduğu gelenek olup, grubun diğer üyeleri nezdinde aynı adlandırma ve kültürel kodla, çağrışım yoluyla kimlik ve ai-diyet unsuruna dönüştüğü anlaşılmaktadır.
Anahtar Kelimeler
Gelenek, bahriye, Hıdrellez, piknik, kuzu günü