Özet
HALİL PAŞA'NIN FEZAİL-İ ŞAM-I ŞERİF ADLI ESERİ
Türklerin İslamiyet’i kabulüyle birlikte Anadolu sahasında pek çok dinî, didaktik eser ortaya konmuştur. Mesneviler yazılış mahiyeti bakımından hem edebî hem de estetik yönüyle toplumun öğrenme ihtiyacını karşılamıştır. Mesnevi geleneğine ait alt tür olarak kabul edebileceğimiz Fazîlet-nâme geleneği Anadolu sahasında kaleme alınan eserler arasındadır. Fazîlet-nâmeler mekânların, vakitlerin, amellerin, milletlerin v.b. kavramların kutsallığını ifade eden eserlerin ortak adıdır. Feza'il-i Şam-ı Şerîf adlı eser 17. yüzyılda Osmanlı Sadrazamlarından Halil Paşa’nın yazdığı Şam vilayetinin diğer yerlere üstünlüğünü ortaya koyan bir mesnevidir. El yazması olan eser harekeli ve 28 varaktan oluşmaktadır.
Şam bölgesi İslam Tarihi ve Osmanlı Tarihi açısından önemli beldelerden biridir. Şam bugünkü anlamıyla yalnızca bir şehir adı değil birden fazla şehri içinde barındıran bir bölge olarak değerlendirilmiştir. Eserde Şam bölgesini kıymetli kılan pek çok hadis, tefsir ve tarihi hadiseler ele alınmış ve bölgenin önemi vurgulanmıştır.
Bu makale iki bölümden oluşmaktadır. İlk bölümü oluşturan Giriş bölümünde Fazîlet-nâme, eserin müellifi, nüshaları ve Feza'il-i Şam-ı Şerîf hakkında bilgi verilmiş; ikinci bölümde çeviri yazıya aktarılmış metinden örnek koyulmuştur. Bu şekilde eserin bütününe dair bir fikir oluşmasına çalışılmıştır.
Anahtar Kelimeler
Fazîlet-nâme, Şam, Dımaşk, Halil Paşa, Kutsal mekânlar