Özet
ÂŞIKLARIN YAŞAMLARIYLA İLGİLİ TÜRK HALK HİKÂYELERİ
Türk halk edebiyatı geleneğine göre, on beşinci yüzyıldan beri, halk türkülerini ve belli başlı popüler halk hikâyelerini ezberlerinden anlatanlar, âşık diye adlandırılmaktadır. Türk halk edebiyatı tarihinde, on beşinci yüzyıldan önce âşık ismi mevcut olmamakla birlikte, tabiri caizse bu dönemde âşıkların atalarına rastlanılmaktadır. Bu makalede, çoğunlukla ozanların hayatını anlatmakta olan (B) grubu hikâyeleri ile ilgili olacaktır. Bu tür hikâyeler bugün bile Doğu Anadolu'da vardır ve Âşıklar tarafından da anlatılmaktadır. Bugünün biyografik halk hikâyeleri üç farklı şekilde ortaya çıkmıştır: (1) Yaşayan bir âşık, hayatına dair olaylar ile şiirlerini birleştirerek bir halk hikâyesi gerçekleştirir ve onu anlatır. (2) Kendisi de âşık olan ikinci bir kişi, âşığın hayatı ile ilgili güncel gelenekleri ve diğer âşıkların şiirlerini bir halk hikâyesi şeklinde bir araya getirir. (3) Yazarların hikâyeleri anonimdir ve tıpkı "Ercişli Emrah ve Selvi", "Âşık Garip ve Şahsenem", "Kerem ve Aslı", "Tufarkanlı Abbas", "Karaoğlan ve İsmihan Sultan", "Minhaci ve Ağgelin" hikâyelerinde olduğu gibi ölmüş bir âşığın hayatı ve onun şiirleri hakkında bilgiler içermektedir.
Anahtar Kelimeler
Âşık, halk kikayesi, saz, şiir, âşıklık geleneği, Şenlik, Sümmani, Kerem ve Aslı