Özet
TÜRKMENİSTAN’DA ŞAMANLIK / KAMLIK GELENEĞİNİN GÜNÜMÜZE YANSIMALARI: “ŞAMAN OD” VE “KÜŞTDEPTİ”
Türklerin evren, insan, yaşam, ölüm, gelecek, tedavi vb. algısını etkileyen unsurlar arasında kamlık geleneği de bulunmaktadır. Sibirya bölgesindeki Türk boylarında şaman kültü daha güçlü iken Orta ve Batı Asya Türklerinde de kamlık uygulamaları ve inanışları çeşitli adlar ve şekillerde yaşatılmaktadır. Makalede ele alınan “Şaman od”, şamanların ayinlerde kullandığı ateşi, “Küştdepti” ise şaman danslarını karşılamaktadır. Kamların ruhlarla bağlantıya geçmek için kullandıkları şaman ateşini, günümüz Türkmenistanı'nda "zikirci" adı verilen tipler, Hızır'ın olağanüstü güçlerinden faydalanmak, "Küştdepti"yi ise tıpkı şamanlarda olduğu gibi, yoğunlaşmak ve transa geçmek için kullanmaktadırlar. Türkmenistan’daki nevruz kutlamalarının ve toylarının merkezinde yer alan “Şaman od” ve “Küştdepti”, “şaman” kelimesinin Türkler arasında günümüzde de kullanıldığını, bazı unsurların işlevini koruduğunu, ancak bazılarının ise sanat formuna geçiş yaptığını göstermektedir.
Anahtar Kelimeler
Türkmenistan, şamanlık, kamlık, şaman od, küştdepti.