Özet
ERZURUMLU DİVAN ŞAİRLERİ
Klasik Türk Edebiyatı, Osmanlı devletinin kuruluş döneminde oluşmaya başlamış ve devletin büyümesiyle birliktegeniş bir coğrafyaya yayılıp gelişme göstermiştir. Devletin sınırları genişlemiş, edip ve şairlere büyük değer verilmiştir. “Mârifetiltifata tâbidir.” anlayışıyla binlerce şair yetişmiş ve altıyüz yıllık bir devrin mahsulleri oluşmuştur. Bu yazımızdatarihi içinde barındıran, geçmişten geleceğe kültürel bir köprü oluşturan sürecin yansımaları, Erzurum’da yetişmiş olan dîvân şairleri üzerinden anlatılmaya çalışılacak. Şairliklerinin yanı sıra âlim kişilikleri ve tasavvufî görüşleriyle de İslamî edebiyatın varlığı üzerinde durulacaktır. Böylece algı, mekân ve şahsiyetler bir potada eritilerek olaylara daha geniş bir perspektiften bakılmaya çalışılacaktır.
Erzurumlu dîvân şairleri adlı bu makalede doğum yerlerinin Erzurum olduğu tespit edilen, görevleri gereği bir bakıma burada bulunan şairlerin biyografileri hakkında bilgi verilecektir. Girişten sonra 14. yüzyıldan başlayıp 20. yüzyıla kadar kültürel bir köprü vazifesi gören bu şairler, alfabetik sıralamaya da tâbi tutularak ele alınmaya çalışılacak. İçlerinde belli başlı “meydan şairleri” diye tabir ettiğimiz halk şairleri olan, ancak şiirlerini aruzla kaleme alan şairler de bu kapsama dahil edilmiştir. Kendilerini dîvân şiiri içerisinde kabul ettirmiş, tezkireciler tarafından kabul görmüş; kalem erbabı53 şair, başta hayatları hakkında bilgiler olmak üzere varsa dîvânları, eserleri ve şiirlerinden de örneklerverilerek gün yüzüne çıkarılmaya çalışılacaktır.
Anahtar Kelimeler
Erzurumlu Dîvân Şairleri, Osmanlı Şiiri, Dini-Tasavvufi Şiir, Klasik Edebiyat, Biyografi.