Özet
BİTKİ VE HAYVAN İSİMLERİ SÖZLÜKLERİNIN HAZIRLANMASINDA ÇOK ŞEKİLLİLİK VE EŞ SESLİLİK
Tarihî eserlerin transkripsiyon metinleriyle günümüzdeki yerel ihtivalı çalışmalarda çok şekilli seslendirme örnekleri epey yer tutmaktadır. Aynı bitki ya da hayvan türü farklı metinlerde ya da farklı yörelerde farklı isimlerle anılabildiği gibi farklı şekillerle de karşımıza çıkmaktadır. Ayrıca alıntı kelimelerin Türkçe söyleyişe uydurularak kullanılması da çok şekilliliği etkilemiştir. Bitki ve hayvan isimlerinin sözlük hazırlama aşamasındaki bir diğer sorun da eş sesliliktir. Aynı şekil iki ya da üç farklı bitkiyi veya hayvan ismini karşılayabilmektedir. Bitki isminin hayvan ismi yerine, hayvan isminin bitki ismi yerine kullanıldığı durumlar da söz konusudur. Farklı bölgelerdeki farklı telaffuz şekillerinin yazıya geçirilmesi ve yazım şeklinin korunmak istenmesi şekil ve anlam çeşitliliğini ortaya çıkarmıştır. Türkçe sözlükleri oluşturma aşamasında sözlük birimlerin sıralanması bir sorun olarak karşımıza çıkmaktadır. Eş seslilik, eşadlılık, eşyazımlılık ve çok şekillilik gibi adlarla sayılan bu sorunlar bitki ve hayvan isimlerinin sözlüklerinin hazırlanmasında da kendini göstermektedir. Bu çalışmada daha önce derlenip bir araya getirilen tarihî Türk lehçelerindeki bitki ve hayvan isimlerinin dizimi sırasında karşılaşılan çok şekillilik ve eş seslilik (eş adlılık) sorununa çözüm sunulmuştur.
Anahtar Kelimeler
Bitki İsmi, Hayvan İsmi, Çok Seslilik, Eş Seslilik, Eş ve Art Zaman, Sözlük