Özet
İKİ ULUSLAŞMA ÖRNEĞİ: YUNANLILARIN ARI DİL PROJESİ “KATHAREVUSA” VE TÜRKLERİN “ÖZTÜRKÇE” GİRİŞİMİ
Modernleşme, dünyayı zorunlu olarak uluslaşmanın eşiğine getirmiştir. Bu durum, kimi milletler için yok oluşu beraberinde getirirken kimi milletler için de ulus kimlik üzerinden yeni bir inşa sürecini var kılmıştır. İkinci gruplandırmaya giren milletler olarak Yunanlıların ve Türklerin benzer pratikler sergilediği görülmektedir. Türklerden yaklaşık yüz yıl önce “Yunan” milli kimliğini inşa eden ve modernleşmeyi Batı dışından ilk deneyimleyen ulus olarak Yunanlılar, arkaik dilin ön plana çıktığı “Katharevusa” isminde bir dil inşa etmiş ve bu dilden yazılan eserlerden oluşan bir edebiyat kanonu oluşturmuşlardır. Şaşırtıcı olarak, bir asır sonra Türklerin uluslaşma yolunda milli bir kimlik inşa etmek için onlarla benzer biçimde Türkçenin arkaik dönemine vurgu yapan “Öztürkçe” girişimi olmuştur. Her iki milletin de kendisini Batı olarak tanımlamayışı, diğer yandan Batı tarafından doğulu olarak işaretlenmeleri ve benzemeye çalıştıkları medeniyet, kültür ile aynı zamanda bir hesaplaşmaya girişmelerinden hareketle bu çalışmada, söz konusu deneyimler arasındaki benzerliğin neden kaynaklanmış olabileceği ve bu pratiğin arkasında yatan sosyo-kültürel ve siyasal bir takım nedenler üzerinde durulmuştur.
Anahtar Kelimeler
Öztürkçe, Katharevusa, milli dil, milli kimlik, uluslaşma