Özet
KLASİK TÜRK ŞİİRİNDE DEVLET ADAMLIĞI YÖNÜYLE KÖPRÜLÜZÂDE FÂZIL AHMED PAŞA
İnsan ve insanla ilgili görünüşler klasik Türk şiirinde oldukça fazla yer almaktadır. Bu görünüşler şiirlerde tipler ve kişilikler olarak varlığını göstermiştir. Bir divanıhümayun üyesi olan Köprülüzâde Fâzıl Ahmed Paşa da tarihî kişilikler arasında yer almaktadır.
Divan şairi yazdığı kaside, gazel, tarih manzumelerinde divanıhümayun üyelerine sıklıkla yer vermiştir. İncelenmiş olan Köprülüzâde Fâzıl Ahmed Paşa’yı diğer divan üyelerinden ayıran en temel özellik devletin padişahtan sonra gelen en üst mertebesi olan sadrazamlık görevinde bulunması ve 15 yıl boyunca görevinden hiç azledilmeden başarıyla görevini sürdürmüş bir devlet adamı olmasıdır. Yapılan incelemede Köprülüzâde Fâzıl Ahmed Paşa’ya yer verilmesinin asıl nedeni onu diğer devlet adamlarından ayıran başarılı görev hayatıdır.
Bu çalışmada klasik Türk şiirindeki devlet adamlığı vasıflarının Köprülüzâde Ahmed Paşa için şiirlerde nasıl kullanıldığı incelenmiştir. Çalışmanın başlangıcında biyografisine değinilen Köprülüzâde Fâzıl Ahmed Paşa’nın şiirlerde yer alan özelliklerinin biyografisiyle örtüşüp örtüşmediği ortaya konulmuştur. Çalışmada klasik Türk şiirindeki devlet adamlığı vasıfları kişisel özellikler ile devlet ve toplum değerleri şeklinde iki gruba ayrılarak incelenmiştir. Köprülüzâde Fâzıl Ahmed Paşa’nın en fazla ve en çeşitli özelliklerinin bulunduğu divanlar belirlenmiştir. Divanlardaki belirlenen özellikler en fazla rastlanandan en az rastlanan özelliğe doğru sıralanarak incelenmiştir. Çalışmanın sonunda elde edilen verilerin istatiksel sonuçlarını gösteren tablolar yer almaktadır.
Anahtar Kelimeler
Klasik Türk şiiri, Köprülüzâde Fâzıl Ahmed Paşa, divanıhümayun, sadrazam, tipler ve kişilikler.