TENECİOĞLU ÂŞIK HÜSEYİN VE ACEM KIZI TÜRKÜSÜ ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME
(AN ASSESSMENT ON TENECİOĞLU ÂŞIK HÜSEYİN AND THE FOLK SONG ACEM KIZI
)
Yazar
|
:
Dr. Öğr. Üyesi Seher ATMACA
|
|
Türü |
:
Telif
|
Baskı Yılı |
:
2020
|
Sayı |
:
22
|
Sayfa |
:
136-149
|
Özet
Her türkünün mutlaka bir serüveni vardır. Anadolu’da türkü söylemeye daha çok “türkü yakmak” ya da “türkü çığırmak” denmiştir.
Türküler, acılarımızı, sevinçlerimizi, özlemlerimizi hal diliyle bir müzik eşliğinde dolaylı şekilde söylenme şeklidir. Türküler aynı zamanda gönül diliyle de kurulan bir iletişim aracıdır.
Türküler çok zaman âşıklar tarafından bir olay üzerine yakılmış olmasına rağmen günümüzde daha çok şiirlerden esinlenerek bestekârlar tarafından bestelenmeye başlanmıştır.
Türkülerin üretilmesinde ve Anadolu coğrafyasında yayılmasında âşıkların büyük katkıları olmuştur. Kimi âşıklar kendi ürünlerini üretirken, kimileri usta malı deyişler söyleyerek üretilen deyişlerin, türkülerin taşıyıcılığını yapmışlardır. Bu taşıma sürecinde bazı şiir[deyiş/türkü]lerin gerçek sahipleri unutulabilmekte, eserler farklı kişilere mal edilebilmektedir. Tenecioğlu Âşık Hüseyin de Cumhuriyetin ilk yıllarında Çukurova bölgesinde yaşamış, deyişler/türküler üretmiş bir âşıktır. Onun âşıklık serüveni Kahramanmaraş ili Afşin ilçesi Erçene köyünden başlamış tüm Çukurova’yı dolaştıktan sonra da köyüne dönmüş, burada vefat etmiştir. Tenecioğlu Âşık Hüseyin her ne kadar da bölgede tanınan bir âşık olmasına rağmen yaktığı türkülerden özellikle Acem Kızı, Neşet Ertaş’a mal edilen bir türkü olarak kayıtlara geçmiştir.
Bu çalışmamızda hem âşığın Çukurova’da yaşadığı dönemlerin izini sürecek hem de Acem Kızı ile ilgili bilgi ve belgelerle bu türkünün Tenecioğlu Âşık Hüseyin’e ait olduğu üzerinde duracağız.
Anahtar Kelimeler
Âşık Hüseyin, Neşet Ertaş, Çukurova, Acem Kızı, Türkü.
Abstract
Each folk song definitely has a story. In Anatolia, folk songs being composed and sung are quite common
Folk songs represent our pain, happiness our aspirations our feelings and our thoughts turned into sounds. Folk songs at the same time bring the far heart feelings nearby that makes an intermediary connection.
Although folk songs were composed by minstrels (âşık in Turkish) on specific events most of the times, today they are mostly composed by composers who are inspired by poems. Troubadours made great contributions to the spread of the Turks in the Anatolian geography. One of them, Tenecioğlu Âşık Hüseyin lived in the Çukurova region in the first years of the Republic. His journey to become a troubadour started from Erçene village of Afşin district of Kahramanmaraş. After wandering all around Çukurova, he returned to his village. Although Tenecioğlu Âşık Hüseyin is a known figure in the region, the famous folk song Acem Kızı composed by him has been attributed to Neşet Ertaş.
This study investigates the period when the troubadour lived in Çukurova and touches upon the fact that the folk song Acem Kızı belongs to Tenecioğlu Âşık Hüseyin based on relevant information and documents.
Keywords
Âşık Hüseyin, Neşet Ertaş, Çukurova, Acem Kızı, Folk song. Giriş: