TÜRKİYE TÜRKÇESİNDE ONDAN / ONUN İÇİN YAPILARININ SÖZDİZİMSEL İLİŞKİLER BAKIMINDAN NEDEN-SONUÇ CÜMLELERİNDEKİ GÖRÜNÜMLERİ
(VIEWS OF STRUCTURES OF ONDAN / ONUN IÇIN IN TERMS OF SYNTACTIC RELATIONSHIPS IN CAUSE-RESULT SENTENCES IN TURKEY TURKISH
)
|
Yazar
|
:
Prof. Dr. Yeter Torun Öğretmen
|
|
|
Türü |
:
Telif
|
|
Baskı Yılı |
:
2021
|
|
Sayı |
:
24
|
|
Sayfa |
:
74-83
|
Özet
Dilde kullanılan her bir yapı kullanıldığı bağlam içinde bir değer kazanır. Özellikle görevli sözlerin işlevsellik kazanması dizimsel ilişkilerle sağlanır. Bu çalışmada Türkiye Türkçesinde ondan / onun için yapılarının sözdizimsel ilişkiler bağlamında neden-sonuç cümlelerindeki kullanımları üzerinde durulmuştur. Türkiye Türkçesinde neden-sonuç cümleleri arasında nedensellik ilişkisini sağlayan birçok bağlaç veya bağlaç işlevli birim vardır. Ondan / onun için yapıları, Türkiye Türkçesinde neden-sonuç cümleleri arasındaki nedensellik ilişkisini kuran bağlaç işlevli birimler arasında yer alır. Metin türüne ve anlatım özelliklerine bağlı olarak neden-sonuç cümlelerinin yeri değişebilir; neden-sonuç veya sonuç-neden biçiminde dizilişler olabilir. Bu dizilişlerde nedensellik ilişkisini sağlayan bağlaç veya bağlaç işlevli birimin de yeri değişebilir. Bu çalışmada da ondan /onun için yapılarının farklı dizimsel ilişkilerle neden-sonuç cümlelerinde yer aldığı görülmüştür. Sonuç olarak metin bağlamında ondan / onun için yapılarının neden-sonuç cümlelerinde bağlaç işlevli birim olma yanında, gönderim, yineleme ve pekiştirme işlevlerini de yerine getirdiği belirlenmiştir.
Anahtar Kelimeler
Sözdizimi, işlev, ondan / onun için
Abstract
Each structure used in the language gains a value in the context in which it is used. Especially, gaining functionality of attendant words are provided by syntactic relationships. In this study, uses of cause-result sentences of stuctures of ondan / onun için in the context of syntactic relationships in Turkey Turkish focused on. There are many conjunctions or units with conjunction function that providing causality relationship between cause-result sentences in Turkey Turkish. Stuctures of ondan / onun için take place among units with the conjunction function that providing causality relationship between cause-result sentences in Turkey Turkish. Location of cause-result sentences can change depending on the text type and style of expression features, there may be sequences of cause-result or result-cause. In these sequences, the place of the conjunction or the unit with the conjunction function may also change. In this study also, it has been observed that stuctures of ondan / onun için take place in cause-result sentences with different syntactic relationships. As a result, in the context of the text, it has been determined that the structures of ondan / onun için have the functions of reference, repetition and reinforcement in addition to being a unit with conjunction function in cause-result sentences.
Keywords
Syntax, function, ondan / onun için