HOMER MESELESİ: İCRACI, AKTARICI VEYA SADECE BİR İMGE OLARAK DESTANLARIN SÖYLETİCİLERİ
(HOMER ISSUE: PERFORMERS, TRANSFERERS OR TALLERS OF THE EPICS ONLY AS AN IMAGE
)
Yazar
|
:
Dr. Öğr. Üyesi Azem Sevindik
|
|
Türü |
:
Telif
|
Baskı Yılı |
:
2020
|
Sayı |
:
23
|
Sayfa |
:
194-224
|
Özet
Uzun bir süre, sözellik ve yazılı kültür araştırmalarının merkezinde Homeros ve ona atfedilen destanları İlyada ve Odysseia yer almıştır. Bu araştırmalar, Gentillerin hikmetli bilgilerinin bilinen bir taşıyıcısı olduğuna inanılan Smyrnalı Homeros imgesinin ve “Homeros’un döneminde yazı yoksa hacimli sözlü destan metinleri nasıl saklanabilmiş ya da aktarılabilmiştir?”, “Eğer aktarıcılar sayesinde yazıya geçirilmişse bir Homer mi pek çok Homer’den mi söz edilebilir?”, “Hafıza, hacimli metinleri aktarmaya muktedir bir Tanrısal tasarıma sahip midir?”, “Homeros gerçekten var mıdır ya da yaşamış mıdır?” vb. belli başlı birkaç problematiğin çözümlenmesi üzerinedir. Destanların bir aktarımın sonucunda oluşturulduğu düşünülürse ‘bunun nasıl gerçekleştirilmiş olduğu’ çözümlenmesi gereken bir sorunsaldır. Çalışmada bu sorunsallar, Anadolu’da yaratılan, daha sonrasında Atina’ya taşınarak icracı ve yazıcılarca yeniden güncellenen İlyada ve Odysseia destanları, Fin ulusunun kültürü, dili, tarihi, sanatı ve milliyetçilik anlayışına çok derin etkileri olmuş Kalevala epik destanı, Türk kültür ekolojisinde yaygın bir anlatı olan ve geniş bir coğrafyada onlarca kolu yaratılan Köroğlu destanının örnek olarak seçilmiş bir versiyonu üzerinden araştırılmış; aktarım tutumları, mekânları ve biçimlerini de kapsayan bu sorunsalla ilgili bazı sonuçlara ulaşılması hedeflenmiştir.
Anahtar Kelimeler
epik, anlatıcı, Homeros, Kalevala, Köroğlu
Abstract
For a long time, Homer and his epics, İlyada and Odysseia, were at the center of his research on verbal and written culture. These researches have been able to hide or transfer the texts of the voluminous oral epic of Smyrna Homer and the image of Smyrna, which is believed to be a known carrier of the wise knowledge of Gentiles, "If it was written by transmitters, can a Homer or many Homers be mentioned?" “Does memory have a Divine design capable of transmitting voluminous texts?”, “Does Homer really exist or did he live?” etc. It is about solving a few major problems. Considering that epics are created as a result of a transfer, "how this is accomplished" is a problematic that needs to be solved. In the study, these problems are the Iliad and Odysseia epics, which were created in Anatolia and later moved to Athens and updated by the performers and printers, the Kalevala epic, which had a profound effect on the understanding of the Finnish nation's culture, language, history, art and nationalism, was common in Turkish cultural ecology. It was explored on an exemplary version of the Köroğlu epic, which is narrative and created dozens of branches in a wide geography; It is aimed to reach some conclusions about this problematic including transfer attitudes, places and forms.
Keywords
epic, narrator, Homeros, Kalevala, Köroğlu