ATTİLÂ İLHAN’IN BEN SANA MECBURUM KİTABINDAKİ ŞİİRLERİNDE MEKÂN ALGISI
(THE PERCEPTION OF SPACE IN ATTİLÂ İLHAN'S POEMS IN THE BOOK I HAVE TO YOU
)
|
Yazar
|
:
Dr. Öğr. Üyesi Burak Çavuş
|
|
|
Türü |
:
Telif
|
|
Baskı Yılı |
:
9
|
|
Sayı |
:
27
|
|
Sayfa |
:
147-164
|
Özet
Öz
Mekân-insan ilişkisi, mimariden felsefeye, psikolojiden fenomenolojiye kadar uzanan geniş bir sahada incelenmektedir. Mekânın birçok alanda inceleme nesnesi olması, mekânın çok boyutlu bir yapıya sahip olmasındandır. Özellikle de modern bireyin dünyasında önem kazanan mekân olgusu, salt fiziksel sınırlarıyla değil, kültürel, sınıfsal, siyasal, ruhsal işlevleriyle birlikte değerlendirilmeyi gerektirmiştir. Böyle bir değerlendirmenin yapılabileceği alanlardan birisi de edebiyattır. Çünkü edebî metinde mekânın çok boyutlu yapısı izlenebilmekte, mekân-insan ilişkisine dair çıkarımlar yapılabilmektedir. Mekânın algıyla nasıl yeni anlamlar kazandığı, nasıl yeniden yorumlanıp bazı duygu, düşünce ve ruhsal durumların göstergesi olabileceğini edebiyatla keşfetmek mümkündür. Nitekim bu noktada da birçok çalışma yapılmış, mekânın algısal düzlemde ele alınması gerektiği vurgulanmıştır. Modern Türk edebiyatında da yazar ve şairler insanı mekândan bağımsız düşünmemiş, insanın mekâna mekânın da insana olan etkisini ön plana çıkarmışlardır. Mekân sadece bir yer olmaktan ve tek boyutlu yapısından çıkmış, bireysel duyuş, kavrayış ve ruhsal durum çerçevesinde değişebilen algısal mekâna dönüşmüştür. Bu çalışmada da Attilâ İlhan’ın Ben Sana Mecburum kitabında topladığı şiirlerinde kullanılan mekân öğeleri, algısal mekân bağlamında incelenmiş, mekân-insan ilişkisinin şairin poetik yaklaşımındaki önemine dair değerlendirmeler yapılmıştır. Dört başlık altında yapılan bu inceleme, şairin kitabındaki tematik sınıflandırmaya paralel olarak yapılmıştır. Kitaptaki her bir bölüm kendi içerisinde değerlendirilmiş, mekân öğesi bölümün temasıyla ilişkilendirilerek incelenmiştir.
Anahtar Kelimeler
Attilâ İlhan, Şiir, Mekân-İnsan İlişkisi, Ben Sana Mecburum
Abstract
Abstract
Space-human relationship is studied in a wide range of fields from architecture to philosophy, from psychology to phenomenology. The fact that space is the object of study in many areas the space has a multi-dimensional structure. The phenomenon of space, which gains importance in the world of the modern individual, has to be evaluated not only with its physical boundaries but also with its cultural, class, political and spiritual functions. One of the fields where such an evaluation can be made is literature. In the literary text, the multi-dimensional structure of the space can be observed and observations can be made regarding the space-human relationship. It is possible to explore through literature how the space acquires new meanings with perception, how it can be reinterpreted and can be an indicator of some emotions, thoughts and mental states. The use of functional space in Turkish literature started with modernization. The space has ceased to be just a place and its one-dimensional structure, it has turned into a perceptual space that can change within the framework of individual sensation, understanding and mental state. In this study, the spatial elements used in Attilâ Ilhan's poems collected in the book I Have to You were examined in the context of perceptual space, and evaluations were made about the importance of the space-human relationship in the poet's poetic approach. This analysis, which was made under four headings, was made in parallel with the thematic classification in the poet's book. Each chapter in the book was evaluated within itself, and the space element was examined in relation to the theme of the chapter.
Keywords
Attilâ İlhan, Poet, Space-Human Relationship, I Have To You