IVAN GONÇAROV’UN OBLOMOV VE YAKUP KADRİ KARAOSMANOĞLU’NUN KİRALIK KONAK ADLI ESERLERİNDE DOĞU – BATI İKİLEMİNİN İRDELENMESİ
(ANALYZE OF EAST-WEST DILEMMA IN IVAN GONCHAROV’S OBLOMOV AND YAKUP KADRİ KARAOSMANOĞLU’S KİRALIK KONAK
)
|
Yazar
|
:
Dr. Veysel Lidar
|
|
|
Türü |
:
Telif
|
|
Baskı Yılı |
:
10
|
|
Sayı |
:
28
|
|
Sayfa |
:
162-172
|
Özet
Bu çalışmada Rus yazar Ivan Gonçarov’un Oblomov adlı eseriyle, edebiyatımızın önemli isimlerinden Yakup Kadri Karaosmanoğlu’nun Kiralık Konak adlı romanları, Doğu-Batı ikileminden hareketle, sosyolojik açıdan karşılaştırmalı olarak ele alınacaktır. Söz konusu çalışmada, modernleşme/Batılılaşma süreçlerine giren Rus ve Türk toplumunda göze çarpan zıtlıklar ele alınacak, karakterler ve toplumsal yapı üzerinden belirlenen eserlerde Rus ve Türk toplumlarında Batılılaşmanın nasıl karşılık bulduğuna değinilecektir.
Tarihsel süreçte gerek coğrafi gerekse iktisadi manada Doğu’da kalan Rus ve Türk toplumlarının, Avrupa’yı ya da daha klasik manada Batı’yı yakalamanın yolu olarak Batılılaşmayı tercih ettikleri söylenebilir. Bu nedenle çalışmada Batılılaşmayla aynı anlamda kullanılan modernleşme konusu üzerinde de durulmuş ve eserlere modernleşme düşüncesinin nasıl yansıdığı, olumlu ya da olumsuz çağrışımlarının ne şekilde oluşturulduğu analiz edilmeye çalışılmıştır. Modernleşme kavramının eserlerdeki incelenmesinde üzerinde durulan temel noktalar, Doğu ve Batı’yla özdeşleştirilmesi mümkün karakterler, bu karakterlerle ve daha üst başlıkta toplumla ilişkilendirilen kıyafetler, tercih edilen mekânlar olarak sıralanabilir.
Çalışmanın sonucunda Oblomov romanında Batı’nın olumlu yönlerinin ağır basması ve Batı’nın üstünlük vasfının işlendiği gözlemlenmişken, Kiralık Konak romanında Batı yanlış Batılılaşma ve ‘züppeleşme’ kavramları üzerinden olumsuz bir şekilde işlendiği tespit edilmiştir.
Anahtar Kelimeler
Modernleşme, Doğu-Batı, gelenek, yenilik, Batılılaşma
Abstract
In this study, Russian writer Ivan Gonçarov's work Oblomov and one of the important names of our literature, Yakup Kadri Karaosmanoğlu's novels named Kiralık Konak, will be compared sociologically, starting from the East-West dilemma. In this study, the striking contrasts in the Russian and Turkish society, which entered the modernization / Westernization processes, will be discussed, and how Westernization in Russian and Turkish societies corresponds to the works determined through the characters and social structure.
It can be said that the Russian and Turkish societies, which remained in the East both geographically and economically in the historical process, preferred Westernization as a way to catch up with Europe or the West in a more classical sense. For this reason, in the study, the subject of modernization, which is used in the same sense as Westernization, is also emphasized and it is tried to analyze how the idea of modernization is reflected in the works and how positive or negative connotations are created. The main points emphasized in the analysis of the concept of modernization in the works, the characters that can be identified with the East and the West, the clothes associated with these characters and, above all, the society, can be listed as preferred places.
As a result of the study, it has been observed that the positive aspects of the West dominate and the superiority of the West is handled in the Oblomov novel, while it has been determined that the West is handled in a negative way through the concepts of wrong Westernization and 'snobbery' in the Kiralık Konak novel.
Keywords
Key worlds: Modernization, West-East, tradition, innovation, Westernization.