DENİZLİ AĞZINDAKİ EL DOKUMACILIĞI İLE İLGİLİ TERİMLER
(HAND WEAVING RELATED TERMS IN DENIZLI ACCENT
)
|
Yazar
|
:
Doç. Dr. Feyza TOKAT
|
|
|
Türü |
:
Telif
|
|
Baskı Yılı |
:
2014
|
|
Sayı |
:
4
|
|
Sayfa |
:
171-196
|
Özet
Millî kültürün bir parçası olan el dokumaları, teknolojinin değişmesi ve gelişmesi sonucu artık günlük, sosyal ve ekonomik hayatta daha az kullanılmaktadır. Köklü bir dokumacılık geçmişine sahip Denizli, el dokumacılığı ile ilgili terimler bakımından oldukça zengindir ve bu terimler el dokumalarının kullanım ve üretiminin azalması ile birlikte unutulmaya yüz tutmaktadır. Denizli ağzında geleneksel dokuma ile ilgili yazı diline geçmemiş birçok terim bulunmaktadır. Bu açıdan, Denizli ağzında hâlen yaşayan, ancak çok kısa süre içinde belki de kaybolup unutulacak olan geleneksel dokuma terimlerinin tespit edilip kayda geçirilmesi önemlidir. Bu araştırma Denizli ağzında dokuma üretimi anında kullanılan hammaddeler, geleneksel üretim teknikleri; kullanılan araç ve gereçler, dokuma mesleğiyle uğraşanlara verilen adlar, genel dokuma terimleri ile sınırlandırılmıştır. Çalışmada geleneksel dokuma ile ilgili 277 terim tespit edilmiştir. Böylelikle geleneksel dokumacılıkla ilgili söz varlığının unutulmasını önlemek, bu kültürle ilgili bilgileri gelecek kuşaklara aktarmak, Türkçenin yabancı dokuma terimlerine karşılık bulma çalışmalarına katkı sağlamak ve Türkçe terim yapım eklerini Denizli ağzındaki verilerden tespit etmek amaçlanmıştır.
Anahtar Kelimeler
Denizli ağzı, terim, söz varlığı, el dokumacılığı, el dokumacılığı terimleri
Abstract
Hand-weaved materials that are a part of national culture are not used in social and economic life as a result of the change and the development of technology. Denizli, having a rooted weaving history, is quantitatively rich with regard to textile terms which fall into oblivion with the decrease in usage of hand weaved materials. In Denizli accents, there are many terms on traditional weaving that have not been transferred to written language. Thus, it is important to make a research on traditional hand weaving terms that are still living in Denizli accent but perhaps will be forgotten and lost in a very short period of time. This research is limited to the terms in Denizli accents about the raw materials used in the production of textiles, the traditional manufacturing techniques, the tools and equipment used, the names given to people dealing with the profession of weaving, and the general weaving terms. With this study, 277 terms are determined on traditional weaving. Thus, it is aimed to avoid the loss of the vocabulary of the traditional weaving, to pass this culture-related information to future generations, to contribute to the studies on finding Turkish terms corresponding to foreign weaving terms, and to determine Turkish term affixes from the collected data in Denizli accent.
Keywords
Denizli accent, term, vocabulary, hand weaving, hand weaving terms