İBN BATTUTA SEYAHATNAMESİNDE TESPİT EDİLEN İNANÇ VE İNANIŞ UNSURLARI
(FAITH AND BELIEFS ELEMENTS IDENTIFIED IN IBN BATTUTA’S TRAVELOGUE
)
|
Yazar
|
:
Derya DOĞAN GÖK
|
|
|
Türü |
:
Telif
|
|
Baskı Yılı |
:
11
|
|
Sayı |
:
35
|
|
Sayfa |
:
43-52
|
Özet
Seyahatnameler yazıldıkları günden bugüne kültür taşıyıcılığı özelliğine sahiptir ve içerisinde tarihi, coğrafi, dini, kültürel pek çok unsuru barındırmaktadırlar. Bununla birlikte aktarıldığı dönemin de canlı birer tanığı özelliğindedir. İbn Battuta Seyahatnamesi, çeşitli coğrafyalarda XIV. yüzyıla ait tarihi ve kültürel hadiselerin yer aldığı önemli bir belge niteliğindedir. Nitekim bu seyahatnamede Türk ve yabancı kültürlere ait birçok halkbilimi unsuru yer almaktadır. İbn Battuta’nın 28 yıl süren seyahati ve tuttuğu notlar bir kâtip tarafından kaleme alınmıştır. Üzerinde çalışılan seyahatname, A. Sait Aykut’un çevirdiği ve 2005 yılında YKY tarafından yayımlanan İbn Battuta Seyahatnamesi’dir. Bu seyahatnamede yer alan Türk ve yabancı kültürlere ait halk bilimi unsurlarından inanç ve inanış konusu ele alınmıştır. Halk inançları, hayatımızın pek çok evresinde yer alan çeşitli uygulamaları içerir. Halk arasında da yaygın bir şekilde yaşatılarak gelecek nesillere aktarılır. İnanç kavramına bağlı olarak oluşmuş inanış şekilleri coğrafi ve dini yapıya göre farklılık gösterir. Seyahatnameler de bu farklılıkları görmemiz açısından önemli kaynaklardır. Tespit edilen inanç ve inanış unsurları yer aldığı coğrafi bölge, şehir ve sayfa numarası ile sunulmuştur. Sonrasında ise tespit edilen inanç ve inanış unsurları arasında bölgesel farklılıklara ilişkin bir mukayese yapılmıştır. Elde edilen bulgular sonucunda, Arap coğrafyasında daha çok inanç inanış örneklerine rastlanırken, Anadolu coğrafyası ve Hindistan bölgesinde daha az inanış unsuru tespit edilmiştir. Ayrıca sadece iki bölgede sınırlı olarak büyü ve sihir örneklerine rastlanmaktadır.
Anahtar Kelimeler
İbn Battuta, Seyahatname, Kültürel Unsurlar, İnanç, İnanış unsurları.
Abstract
Travelogues have the feature of carrying culture since the day they were written and they contain many historical, geographical, religious and cultural elements. Moreover, they are also living witnesses of the period in which they are narrated. Travelogue of Ibn Battuta, in various geographies in the 14th century. It is an important document containing historical and cultural events of the 19th century. As a matter of fact, this travelogue contains many folklore elements from Turkish and foreign cultures. Ibn Battuta's 28-year travel and the notes he kept were written down by a scribe. The travelogue studied is the Travelogue of Ibn Battuta, translated by A. Sait Aykut and published by YKY in 2005. In this travelogue, the subject of faith and belief, one of the folklore elements of Turkish and foreign cultures, is discussed. Folk beliefs include various practices that take place in many stages of our lives. It is widely kept alive among the public and passed on to future generations. The forms of belief formed depending on the concept of belief differ according to geographical and religious structure. Travelogues are also important sources for us to see these differences. The identified beliefs and belief elements are presented with their geographical region, city and page number. Afterwards, a comparison was made regarding regional differences between the identified beliefs and belief elements. As a result of the findings, while more examples of faith and belief were found in the Arab geography, fewer belief elements were detected in the Anatolian geography and India region. In addition, limited examples of magic and sorcery can be found in only two regions.
Keywords
İbn Battuta, Travelogue, Cultural Elements, Belief, Elements of belief.