ÂŞIK VEYSEL’İN ŞİİRLERİNDE GÖNÜL MAZMUNU
(INTELLECTUAL STRUCTURE IN MİNSTREL VEYSEL'S POEMS
)
|
Yazar
|
:
Prof. Dr. Nedim Bakırcı
|
|
|
Türü |
:
Telif
|
|
Baskı Yılı |
:
|
|
Sayı |
:
|
|
Sayfa |
:
|
Özet
Türk kültüründe âşık tarzı şiir geleneği önemli bir yer tutmaktadır. Bu gelenekte Türkistan’dan Anadolu’ya kadar sayısız âşıklar yetişmiş, yetişmeye de devam etmektedir. Bu âşıklar içerisinde herkes tarafından tanınan pek çok âşık vardır ki, bunlardan biri de hiç şüphesiz Âşık Veysel’dir.
Âşık Veysel, 20. yüzyılda âşık edebiyatının önde gelen âşıklarından biridir. Uzun ince bir yolda güz vaktinde doğmuş, iki yaşında bir gözünü, yedi yaşında öbür gözünü kaybetmiş, görme özründen dolayı okuyamamış, askere gidememiş, gönlünü eğlendirsin diye bir saz alınmış, kırk yaşından sonra dili çözülmüş, köyünde ilk meyve bahçesini yetiştirmiş olan Veysel, yetmiş yedi yıl ömür sürmüş ve 170 şiirini Türk milletine armağan etmiştir. Âşık Veysel söylediği şiirlerinde adalet, aile mutluğu, barış, birlik ve beraberlik, büyüklere saygı, çevre bilinci, dostluk, demokrasi, insan hakları, ilericilik, evrensellik, fedakârlık, millî bilinç, nezaket, sevgi, paylaşım, tevazu, sadakat gibi evrensel değerleri dile getirmiş bir âşıktır.
Veysel, bütün bu kavramların yanı sıra şiirlerinde dile getirdiği kavramlardan biri de gönüldür. 13. yüzyılda Yunus Emre ile Türk halk şiirine giren gönül kavramı, ondan sonra da pek çok şair tarafından şiirlerde kullanıla gelmiştir. Yunus Emre’nin şiirleriyle başlayan gönül, gerek Klâsik Türk Edebiyatında gerekse Türk Halk Edebiyatında vazgeçilmez bir konu olmuştur.
Yunus Emre kadar olmasa da Âşık Veysel’in şiirlerinde de gönül kavramı çeşitli yönleriyle kendine yer bulmuştur. Bu çalışmada Âşık Veysel’in şiirlerinde yer alan gönül kavramı çeşitli açılardan ele alınıp yorumlanacaktır.
Anahtar Kelimeler
âşık, Âşık Veysel, insan, aşk, gönül.
Abstract
The minstrel style poetry tradition has an important place in Turkish culture. Countless minstrels have been trained in this tradition from Turkestan to Anatolia, and they continue to do so. Among these minstrels, there are many minstrels known by everyone, and one of them is undoubtedly Minstrel Veysel.
Minstrel Veysel is one of the leading minstrels of minstrel literature in the 21st century. He was born in the autumn on a long and narrow road, lost one eye at the age of two and the other eye at the age of seven, could not study due to his visual impairment, could not join the military, was bought a reed to amuse himself, lost his tongue after the age of forty, grew the first orchard in his village, lived for seventy-seven years. and he gifted 170 of his poems to the Turkish nation. In his poems, Minstrel Veysel expresses universal values such as justice, family happiness, peace, unity and solidarity, respect for elders, environmental awareness, friendship, democracy, human rights, progressivism, universality, sacrifice, national consciousness, kindness, love, sharing, humility and loyalty. He is a lover who brought
In addition to all these concepts, one of the concepts that Veysel expresses in his poems is heart. The concept of heart, which entered Turkish folk poetry with Yunus Emre in the 13th century, has been used in poems by many poets since then. The heart, which started with the poems of Yunus Emre, has become an indispensable subject in both Classical Turkish Literature and Turkish Folk Literature.
Although not as much as Yunus Emre, the concept of heart has found its place in various aspects of Âşık Veysel's poems. In this study, the concept of heart in Âşık Veysel's poems will be discussed and interpreted from various perspectives.
Keywords
minstrel, Minstrel Veysel, human, love, heart.