BARIŞ MANÇO'NUN ŞARKILARINDA TÜRK KÜLTÜRÜNÜN KADİM DEĞERLERİ: PAYLAŞMA VE DAYANIŞMA
(BARIŞ MANÇO'S SONGS: THE ANCİENT VALUES OF TURKİSH CULTURE: SHARİNG AND SOLİDARİTY
)
|
Yazar
|
:
Dr. Öğr. Üyesi Erol Eroğlu
, Yavuz KÖKTAN
|
|
|
Türü |
:
Telif
|
|
Baskı Yılı |
:
|
|
Sayı |
:
|
|
Sayfa |
:
|
Özet
Barış Manço, sadece bir müzisyen değil; aynı zamanda Türk halkının kültürel hafızasında yer etmiş bir değer anlatıcısıdır. Şarkılarında işlediği anlatılarla, geleneksel değerleri çağdaş müzik formlarıyla harmanlayarak, bu değerleri kuşaklar arasında aktarmayı başarmıştır. Eserleri hem toplumsal bir bilinç inşa etmekte hem de kültürel sürekliliğe katkı sunmaktadır. Bu yönüyle Manço, kültürel değerlerin taşıyıcısı ve toplumsal eleştirmen olmak üzere çok yönlü bir rol üstlenmiştir.
Çalışmanın bu doğrultuda Barış Manço'ya ait şarkı sözleri temel alınmıştır. Şarkılarda yer alan kültürel unsurlar; halk anlatılarından, deyimlerden ve halk bilgesine özgü metaforlardan beslenmektedir. Bu çalışmada; yardımlaşma ve paylaşma, helâl kazanç, alın teri, kanaatkârlık ile nasip/kısmet anlayışı gibi temel kültürel değerler tematik bir yaklaşımla incelenmiştir. Yardımlaşma, eserlerde toplumsal dayanışmayı; helâl kazanç ve kanaatkârlık ise geleneksel yaşam felsefesini yansıtmaktadır. Manço’nun kullandığı dil, çocuklara, gençlere ve yetişkinlere aynı anda seslenen, eğitici niteliği güçlü bir anlatım biçimi sunar.
Barış Manço gibi sanatçılar, popüler kültürün yüzeyselliğine rağmen kültürel sürekliliği güçlendirmiştir. Bu çalışma, Barış Manço örneği üzerinden, geleneksel değerlerin sanat aracılığıyla nasıl temsil edildiğini ve yeniden üretildiğini ortaya koymaktadır. Sanatın, özellikle müziğin, değer aktarımında ne denli etkili bir araç olabileceği gösterilmiş; eğitimin yalnızca kurumlarla sınırlı kalmayıp, sanat yoluyla da geniş kitlelere ulaşabileceği vurgulanmıştır. Manço’nun eserleri, kültürel dokuyu yansıtan ve onu çağdaş bir bağlamda yeniden anlamlandıran güçlü anlatılar sunarak kültürel süreklilik ve değer eğitimi açısından önemli katkılar sağlamaktadır.
Anahtar Kelimeler
Barış Manço, kültürel aktarım, Türk değerleri, paylaşma, dayanışma.
Abstract
Barış Manço is not merely a musician; he is also a storyteller of values and a cultural transmitter who has secured a place in the cultural memory of the Turkish people. Through the narratives embedded in his songs, he harmonized traditional values with contemporary musical forms. His works contribute not only to the construction of social consciousness but also to the continuity of cultural heritage. In this sense, Manço took on a multifaceted role as a bearer of cultural values and a social critic.
The present study is grounded in the lyrics of Barış Manço's songs. The cultural elements in his lyrics are nourished by folk narratives, idioms, and metaphors characteristic of traditional wisdom. This study thematically examines fundamental cultural values such as solidarity and sharing, halal income, hard work, contentment, and the understanding of nasip/kısmet. Solidarity highlights social cohesion in his works, while halal income and contentment reflect a traditional life philosophy. Manço’s use of language offers a pedagogically potent narrative that simultaneously addresses children, youth, and adults.
Artists like Barış Manço have strengthened cultural continuity despite the superficiality of popular culture. This study demonstrates how the traditional values of the Turkish nation are represented and reproduced through art, using the example of Barış Manço. It highlights the powerful role of art, particularly music, as a medium for value transmission and emphasizes that education is not confined to institutions but can reach broad audiences through art. Manço’s works present powerful narratives that reflect the cultural fabric of Turkish society, providing significant contributions to cultural continuity and values education.
Keywords
Barış Manço, cultural transmission, Turkish values, sharing, solidarity