KAZAK TİYATROSUNDAKİ FOLKLORİK KAHRAMANLARIN BATI TİYATROSUNDAKİ KAHRAMANLARLA BENZERLİĞİ
(SIMILARITIES BETWEEN FOLKLORIC HEROES IN KAZAKH THEATRE AND HEROES IN WESTERN THEATRE
)
|
Yazar
|
:
Doç. Dr. Cemile Kınacı
, Zhanagul Sultanova
|
|
|
Türü |
:
Telif
|
|
Baskı Yılı |
:
2017
|
|
Sayı |
:
9
|
|
Sayfa |
:
22-37
|
Özet
Yazılı edebiyatın bütün türlerinde olduğu gibi, tiyatro türünün oluşup gelişmesinde de halk edebiyatı ürünleri önemli bir yer tutmaktadır. Kazak tiyatrosunun oluşup gelişmesinde de bu durum geçerlidir. Kazak tiyatro yazarları, öncelikle halkın sözlü kültüründe yaşayan zengin malzemeyi kullanarak repertuar oluşturmuşlardır. Kazak tiyatro yazarları, ilk tiyatro eserlerini yazarken, Batı klasik tiyatrosunun güçlü eserlerinden de faydalanmışlardır. Ancak Kazak tiyatro yazarları, Batı tiyatro eserlerini şekil olarak örnek alırken, içerikte Kazak folklorik kahramanlarını esas alarak kendi millî tiyatro kahramanlarını oluşturmayı da başarmışlardır.
Bu çalışmada, Batı klasik tiyatrolarındaki kahramanlar ile Kazak tiyatro kahramanları karşılaştırılarak Kazak tiyatro yazarlarının tip derecesine ulaşan kahraman yaratmadaki gücü ortaya konulmuştur.
Kazak sözlü edebiyatının ürünleri esas alınarak yazılan Kazak dramalarında, kahramanların Batı klasik tiyatrolarındaki tanınmış kahramanlar ile benzer olmaları, Kazak yazarların özellikle gösterdikleri bir uğraştan ve “taklit” etmekten kaynaklanmamaktadır. Makalede bu şekilde tip derecesine ulaşan kahramanların Kazak edebiyatında da zaten olgunlaşmış bir şekilde var oldukları, Kazak tiyatrosundaki folklorik kahramanlar üzerinden ortaya konulmuştur.
Anahtar Kelimeler
Kazak tiyatrosu, Batı klasik tiyatrosu, drama, folklorik kahraman, tip, tiyatro yazarı.
Abstract
As in all genres of written literature works, folk literature products take an important place in emergence and development of theatre. And so does in emergence and development of Kazakh theatre. Kazakh playwrights firstly formed a repertoire by using rich materials living in oral culture. They made also use of western classical dramas while writing their first dramas. However, Kazakh playwrights managed to create their own national theatric heroes, by using folkloric heroes in the history of Kazakh literature.
In this study, stage actors of Kazakh dramas are compared with those of western, to reveal the potential of creating a new heroe reaching of dramatists of Kazakh literature.
In dramatical works of Kazakh literature written basically on Kazakh oral literature products, characters resembling those popular in western classical dramas do not link to any special efforts or any imitations of Kazakh dramatists. In this study it was revealed that the heroes reaching the level of type already exist in Kazakh literature.
Keywords
Kazakh theatre, Western classical theatre, drama, folkloric heroes, type, theatre author.