DİL-KÜLTÜR ETKİLEŞİMİ AÇISINDAN TÜRK-GÜRCÜ İLİŞKİLERİ
(THE TURKISH-GEORGIAN RELATIONS IN THE CONTEXT OF LANGUAGE-CULTURE INTERACTION
)
|
Yazar
|
:
Doç. Dr. Mustafa Arslan
|
|
|
Türü |
:
Telif
|
|
Baskı Yılı |
:
2018
|
|
Sayı |
:
12
|
|
Sayfa |
:
118-129
|
Özet
Bu araştırmanın amacı Kafkasların kadim topluluklarından olan Türk ve Gürcü toplumları arasındaki güçlü dil – kültür ilişkilerini somut verilerlerle açıklamaya çalışmaktır. Tarihi süreçte yoğun olarak Büyük Selçuklu ile başlayan Türk Gürcü işlişkileri, Anadolu Selçuklu ve Osmanlı Devleti zamanından günümüze dek devam etmiştir. Nitel araştırma kapsamında döküman analizi yöntemi ile Gürcü–Türk, dil–kültür etkileşimini konu alan kaynaklar toplanmış ve analiz edilerek sınıflandırılarak yorumlanmıştır. Elde edilen bulgulara göre dil-kültür açısından Türkçe ve Gürcücede yüksek oranda ortak ödünçlemeler bulunmaktadır. Kültürel yaşamın neredeyse her alanı ile ilgili ortak dil unsurları her iki dilde de vardır. Özellikle her iki dilde de dil-kültür ilişkilerinin kanıtı olan ortak alıntıların Farsça ve Arapça kökenli olduğu anlaşılmaktadır. Örneğin, Türkçede, hapşırmak eylemi karşılığında söylenen çok yaşa sözü Gürcücede cantelüba şeklinde ifade edilir ki burada geçen Farsça kökenli can sözcüğü Türkçede de aynı anlamda kullanılmaktadır.
Anahtar Kelimeler
Gürcü-Türk, dil-kültür ilişkisi, etkileşim, sözcük, ödünçleme
Abstract
The aim of this research is to try to explain the strong language - culture relations between Turkish and Georgian societies that are from the venerable communities in the Caucasus through concrete and substantial data. The Turkish-Georgian relations, started intensively in the historical period with the Great Seljuks, continued until today from the time of the Anatolian Seljuks and the Ottoman State. Within the scope of qualitative research, document analysis method was used to collect sources on Georgian - Turkish language - culture interaction and they were interpreted after being analyzed and classified. According to the findings, high incidence of common borrowed words was found in Turkish and Georgian languages in terms of language and culture. Common language elements related to almost all areas of cultural life are available in both languages. In particular, it is understood that the common borrowings, which are evidence of language-culture relations on both languages, were of Persian and Arabic origin. For example, in Turkish, the word “çok yaşa”, which is used after the act of sneezing, is expressed in Georgian with the word “canteluba.” Here the word “can”, which is of Persian origin, is also used in Turkish with the same meaning.
Keywords
Georgian-Turkish, language-culture relation, interaction, word, borrowing words.