KIRIM TATAR TÜRKÇESİNDE ber- İLE YAPILAN FİİL DEYİMLERİ
(PHRASAL VERBS DONE BY ber- IN CRIMEAN TATAR TURKISH
)
|
Yazar
|
:
Prof. Dr. Arzu Sema Ertane Baydar
|
|
|
Türü |
:
Telif
|
|
Baskı Yılı |
:
2018
|
|
Sayı |
:
13
|
|
Sayfa |
:
110-130
|
Özet
Her hangi bir dilde her hangi bir kelimenin temel anlamından uzaklaşıp yan anlam kazanması, daha sonra da deyimleşmesi çok uzun zaman isteyen bir durumdur. Deyim fiillerinin oluşması için dilin çok işlek olması, kelimelere ve bir araya getirdiği kelimelerden oluşan kelime gruplarına temel anlamlarının dışında çok farklı işlevleri yüklemesi ile oluşmaktadır.
Deyim fiilleri çoğu zaman duygu, düşünce, istek ve hayalleri bir cümleden hatta birden fazla cümleden dahi daha etkili anlatabilmektedir. Bu yapılar mesaj verene mesajını daha net olarak muhatabına iletebilme imkânı vermektedir.
Türkçe de deyim fiillerini bünyesinde çok sayıda bulunduran dillerin başında gelenlerden birisidir. Deyim fiilleri hem Türkiye Türkçesinde hem de çağdaş Türk lehçelerinde sıklıkla kullanılmaktadır.
Eldeki yazıda Kırım Tatar Türkçesinde ber- fiili ile oluşturulan deyim fiilleri tanıklı örnekler ile verilmiş, böylelikle dilin zenginlik alametlerinden biri olan deyim fiillerinin kullanım sıklığı ber- fiili esasında Kırım Tatar Türkçesi edebî dili ile oluşturulmuş metinlerden hareketle dikkatlere sunulmuştur. Örneklerdeki ilk numara sayfayı ikincisi ise paragrafı göstermektedir.
Anahtar Kelimeler
fiil, deyim fiili, ber-, Kırım Tatar Türkçesi
Abstract
It is a condition that takes away from the basic meaning of any belly on any level and gain a side meaning, and then the idiom is a very long time. Idioms are formed by the fact that the language is very busy for the formation of the verb, the words are composed of the words and the words they put together and they have very different functions besides their basic meanings.
Idioms often express emotions, thoughts, desires and dreams more effectively, even with a crying or even more than one crying. These structures allow the message to be communicated more clearly to the recipient.
It is one of the first languages in the Turkish language that has a lot of idiomatic expressions in it. Expressions of both Turkey and the Turkish verb is often used in modern Turkish dialects.
In the handwriting, the idiomatic verbs created by Crimean Tatar Turkic have been given with testimony and thus the frequency of usage of idiomatic verbs, one of the signs of richness of language, has been presented with care from the texts created with the Crimean Tatar Turkic literary language. The first number in the examples shows the page and the second shows the paragraph.
Keywords
verb, phrasal verb, ber-, Crimean Tatar Turkish