KALEVALA DESTANINDAN HAREKETLE YARATILIŞ MİTİNDEN GÜNÜMÜZ HALK İNANIŞINA UZANAN KOZMİK YUMURTA MOTİFİ
(THE “COSMIC EGG MOTIF” RANGING FROM THE CREATION MYTH TO TODAY’S FOLK BELIEF WITH REFERENCE TO KALEVALA EPIC
)
|
Yazar
|
:
Doç. Dr. Ali Osman Abdurrezzak
|
|
|
Türü |
:
Telif
|
|
Baskı Yılı |
:
2019
|
|
Sayı |
:
16
|
|
Sayfa |
:
234-248
|
Özet
Evrenin yaratılışı ile ilişkilendirilen yumurta bir külttür. Yumurtanın farklı kültürlerde benzer sembolik özelliklere sahip olduğu görülmektedir. Görünüş itibariyle tek bir nesne olarak görülen yumurtanın içeriği itibariyle çokluğun sembolü olduğu söylenebilmektedir. Özellikle Kalevala destanının başlangıç epizotunda kozmik yumurta ile evrenin yaratılışı ve ilk insanın dünyaya gelişi anlatılmaktadır. Babasız dünyaya geliş motifi destanın sonunda da yer almaktadır. Özellikle bu motifin Türk dünyası destanlarından farklı bir yanı olduğunu ancak Türk yaratılış destanları ile benzerlikler gösterdiği saptanmıştır. Biz üç dünya sisteminde yer alan olaylara baktıımızda mitik zamanlı coğrafik mekân ve yapıların birleşmesi olası görünmekteir. Evrenin yaratılış ve kahramanın dünyaya gelişinin somutlaştırılmasındaki amaç sembol ile gerçekliğin aynı çerçevede görülmesidir. Diğer bir deyişle zihinsel hareketin, doğa hareketi ile uyum göstermesi düşüncesiin bir tezahürüdür. Evrenin yaratılışının simgesel form içerisinde tasvir edilişinin dayanağı zihinsel algının dışa vurumu olarak Kalevala destanında yer alan kozmik yumurta motifi ile ortaya çıkmaktadır. Yumurtanın bereket, yaşam, sağlık, dirilme, süreklilik gibi birçok simgesel anlamı vardır. İnsan hayatıbda önemli bir yere sahip olan yumurtanın öszellikle uzun ve iyi bir yaşam, verimlilik ve şans gibi olumlu olaylara sağladığına inanılır. Mitik yaratımlardan günümüz yerel pratiklere kadar farklı kültürlerde dinler bu tür inanışların varlığını korumaya devam etmektedirler. Bu çalışmada kozmik yumurta motifi bağlamında Kalevala destanında yer alan inanışlardan hereketle yaratılış mitinden halk nançlarına uzanan bir inanışa dair tespitte bulunulmaya çalışılacaktır.
Anahtar Kelimeler
Kozmik yumurta, halk inancı, Kalevala, destan, yaratılış miti.
Abstract
The egg, which is associated with the creation of the universe, is a cult. Egg appear to have similar symbolic features in different cultures. It may be said that the appearance of the egg, which is regarded as a single object, is the symbol of the multitude. With regard to the egg motif, the fact that the creation of the cosmos with the cosmic egg and the first human arrival is described in the world in the origin episode of Kalevala epic. The arrival of the father without the father takse place at the end of the saga. In particular, it was determined that this motif is a different side from Turkish epics but similarities with Turkish epics. When we look at the events that take place in the three world systems (lower-middle-upper world), it seems possible to associate geographic location and features with mythical time. The purpose of creation of the universe and concretization of hero's development to the world is to see the symbol and reality in the same frame. In other words, it is the manifestation of thought that the mental movement is in harmony with the nature movement. The cosmic egg motif in the Kalevala epic is emerging as the outcome of the mentality of the representation of the creation of the universe in the symbolic form. Eggs have many symbolic meanings such as fertility, life, health, resurrection, continuity. It is believed that the egg, which has an important place in the beliefs of the people, has provided particularly positive events such as a long and good life, fertility and luck. Religions continue to preserve the existence of these kinds of believes in different cultures, from the myth of creation to the present day local practices, through some transformations in functions that have existed since archaic periods. In this study, it will be tried to determine the belief in the myth of the cosmic egg motifs and the belief in the myth of creation from the beliefs in the Kalevala epic.
Keywords
Cosmic egg, folk belief, Kalevala, epic, creation myth.