KEÇECİZADE İZZET MOLLA'NIN BAHÂR-I EFKÂR ADLI DİVANINDA MEVLEVİ MUSİKİSİ
(KEÇECİZADE İZZET MOLLA'S BAHAR-I EFKAR DIVAN IN THE MEVLEVİ MUSIC
)
Yazar
|
:
İlknur Arslan
|
|
Türü |
:
Telif
|
Baskı Yılı |
:
2019
|
Sayı |
:
16
|
Sayfa |
:
287-299
|
Özet
Estetik bir oluşum süreci olarak musiki, Doğu ve Batı toplumlarında yüzyıllardır hâkimiyetini koruyan bir güzel sanatlar koludur. Hiçbir sanat dalı insan ruhuna musiki kadar doğrudan etki etmemiştir. Dinî musiki içerisinde yer alan Mevlevi müziği, bestelenen ayinler ışığında semâsı, neyi, rebâbı ile Türk din musiki formları içerisinde özel bir yere sahiptir. Semâ hemen hemen her tarikatta yer alırken Mevlevilikte adı mukabeleye karşılık gelmiştir. Tüm tasavvuf ehlince benimsenen semâ, kişiyi Allah’a ulaştıran ve Allah’ın yüceliğini kalbinde hissettiren dinî bir vasıta olarak görülmeye başlanmıştır. Mevlevi musikisinin temel yapı taşı olarak nitelendirebileceğimiz ney ve rebâb ise semâ ayinine âdeta nefes olup ona yoldaşlık etmiştir. Özellikle ney, tasavvufta yüklendiği misyon tesiriyle asırlardır insan dimağında yer ederek âdeta nesilden nesile aktarılan musikinin en önemli aracısıdır. Bu çalışmada Mevlevi musikisi ayin, semâ, ney ve rebâb çerçevesinde genel hatlarıyla incelenecek, sonuç bölümünde ise Bahâr-ı Efkâr divanından ilgili maddelere örnek beyitler verilecektir.
Anahtar Kelimeler
Musiki, Ayin, Sema, Ney, Rebap
Abstract
As an artistic process, music is a branch of fine arts that has been apioneer in Eastern and Western societies for centuries. Anyart branch hasn’t influence the human spirit directly as much as music. Mevlevi music in the religious music in the light of the rituals compused with rebap, ney has special place in the forms of Turkish religrous music. While the sema takes place in almost every tariqat, it corresponds to the name is mukabele. The sema adopted by all sufizm has been as a religious means that brings the person to Allah and makes the glory of Allah feel in his heart. Ney and rebap which we can describe as the basic structure of the Mevlevi music to the sema breath the air have literally nourished the heaven and companions it. Especially ney is the most important mediator of music which has been transformed from generation to generation by taking place in human life for centuries by its mission effect in mysticiszm. In this study it will be examined in the frame of Mevlevi music rite, sema, ney and rebap. In conclusion section the sample terms will be given related to the things above (rite, sema, ney and rebap) from Bahar-ı Efkar Divan.
Keywords
Music, Rite, Welkin, Reed Flute, Rebap