GAGAUZ ATASÖZLERİNDE “AT”
(“HORSE” IN GAGAUZ PROVERBS
)
|
Yazar
|
:
Doç. Dr. Bülent Hünerli
|
|
|
Türü |
:
Telif
|
|
Baskı Yılı |
:
2019
|
|
Sayı |
:
16
|
|
Sayfa |
:
108-116
|
Özet
Atasözleri toplumların sosyal hayatına ve dünya görüşüne dair pek çok unsurun bulunabileceği, yaşanmış olaylardan çıkarım yapılarak ortaya konulmuş sözlü halk yaratmalardır. Yaşam koşullarından kaynağını alan bu sözlü edebiyat türü, Türk kültürünün de önemli bir parçasıdır. Yaşanmışlıklardan süzülüp gelen bu özlü sözlerde Türk dünyasının dünyaya ortak bakışını da tespit etmek mümkündür. Bu açıdan Türk dünyasında atasözlerinin sayısı ve kullanım alanı oldukça geniştir. Onları günlük hayatta ve edebi eserlerde sıklıkla görmek mümkündür. Özellikle Türk dünyasının geçmişten gelen göçebe yaşamı ve sonrasında tarıma ve hayvancılığa bağlı bazı kavramlarının atasözlerinde sıklıkla yer aldığı görülür. At bu kavramlardan sadece biridir. Türk kültüründe ve edebiyatında atın özel bir yeri vardır. Türk dünyasının bir parçası olan Gagauzlarda da durum aynı şekildedir. Önceleri göçebe, sonraları ise yerleşik yaşam tarzını seçen Gagauzlarda at ve buna bağlı terminoloji oldukça gelişmiştir. Dolayısıyla bu durum onların sözlü edebiyatlarına, bu arada atasözlerine de yansımıştır. Bu makalede Gagauzlarda atla ilgili atasözleri çeşitli başlıklar altında ele alınacaktır.
Anahtar Kelimeler
At, Gagauz, Atasözü, Göçebe Yaşam, Cümle,
Abstract
Proverbs are folk creations based on experiented events, in which many elements can be found about the social life of the societies and their world view. This type of oral literature, which originates from living conditions, is also an important part of Turkish culture. It is possible to determine the common point of view of the Turkish world to the world. In this respect, the number and use of proverbs in the Turkish world is quite wide. It is possible to see them frequently in daily life and in literary works. The nomadic life of the Turkish world from the past and then some concepts related to agriculture and animal husbandry are frequently included in proverbs. Horse is just one of these concepts. The horse has a special place in Turkish culture and literature. The situation is the same in the Gagauz, which is part of the Turkish world. Gagauz chose at first, nomadic, then the settled way of life. By this way terminology that related to horse quite developed. This situation reflected in their oral literature and proverbs. In this article, Gagauz proverbs related to horse will be examined under of headings.
Keywords
Horse, Gagauz, Proverbs, Nomadic Life, Sentence,