BARPI ALIKULOV’UN “BOLBOYT” ŞİİRİ ÜZERİNE
(ABOUT THE POEM “BOLBOYT” BY BARPY ALYKULOV
)
|
Yazar
|
:
Dr. Öğr. Üyesi Osman Arıcan
, Özlem Turan
|
|
|
Türü |
:
Telif
|
|
Baskı Yılı |
:
2019
|
|
Sayı |
:
19
|
|
Sayfa |
:
357-375
|
Özet
Kırgızlar, Türk tarihinin bilinen en eski topluluklarındandır ve bağımsızlıklarını elde edene kadar yıllarca mücadele etmişlerdir. Türkistan coğrafyasında XIX. ve XX. yüzyılda güçlü bir birlik olmamasından dolayı siyasi ve sosyal hayatta önemli değişmeler meydana gelmiştir. Edebiyat açısından bakıldığında, dönem şairleri sözlü kültür geleneğinin etkisiyle yaşadıklarını tabii olarak eserlerine yansıtmışlardır. Barpı Alıkulov, hem Hokand Hanlığı hem de SSCB döneminde Kırgızistan’da yaşamış önemli halk şairlerindendir. Okuma yazması olmamasından dolayı sözlü kültür geleneğinin bir parçası olmuştur. Yaşadığı dönemde karşılaştığı olumlu ve olumsuz durumları şiirine taşımıştır. Bunu yaparken kullandığı ifadeler öğüt niteliğindedir. Barpı, “Bolboyt” şiirinde vurgulamak istediği ifadeleri ve söylemin arka planındaki anlam tabakasını tekrarlar aracılığıyla estetik hale getirmiştir. Çalışma giriş, dört ana bölüm ve sonuçtan oluşmaktadır. Birinci bölümde şair hakkında bilgi ve incelenen şiir, ikinci bölümde, şiirde kullanılan sesler, üçüncü bölümde şiirdeki kelimeler yer alır. Dördüncü bölümde ise incelenen şiir, anlam dünyası bakımından ele alınarak “bolboyt” kelimesinin şiirdeki önemine değinilmiştir. Bu bölümde alt başlık olarak insanla, hayvan ve tabiatla ilgili isimler üzerinde durulmuştur. Amaç, tekrarların şiire kattığı estetik değeri göstermek, aynı zamanda şairin şiirdeki kelime kullanımlarını derin ve yüzey yapı açısından ele almaktır.
Anahtar Kelimeler
Barpı Alıkulov, Kırgız Şiiri, tekrarlar, sıklık, derin yapı, yüzey yapı
Abstract
The Kyrgyz Turks are one of the oldest tribes who struggled for years to gain their independence. Because of the lack of unity in the 19th and 20th century there had been significant changes in political and social life of the people living in the geography of Turkistan. In terms of literature, poets under the influence of oral tradition as a matter of course reflected the elements of their life in their works. Barpy Alykulov was one of the most important poets of Kyrgyzstan who lived during the Khokand Khanate and the USSR. Because of the lack of literacy he was one and the only representative of the oral tradition of Kyrgyzstan. He tried to reflect all the positive and negative moments he experienced in his life to his poems. His works had a didactic message that are intended to teach people a moral lesson. Barpy, in the poem “Bolboyt”, in order to lay stress on something and underline the context of the discourse used repetitions in an appealing way. This study consist of introduction, four main sections and conclusion. The information about the poet and the analyzed poem takes place in the first section of this study; the second section consists of sound devices used in the poem and the third section includes words used in the poem. In the fourth section the poem was analyzed semantically, particularly special attention was laid on the importance of the word “bolboyt”. In this section, the names related to human, animal and nature were analyzed as separate subsections as well. The purpose of this study is to demonstrate how the use of repetition arises the aesthetic value of the poetry. In addition,it was aimed to make a deep and surface structure analysis of of the words used in the poem.
Keywords
Barpy Alykulov,Kyrgyz Poetry, Repetitions, Frequancy, Deep Structure, Surface Structure.