KIRIM TATAR MASALLARINDAN “ALTIN ELMA” ADLI MASALIN ARKETİPSEL SEMBOLİZM AÇISINDAN ÇÖZÜMLENMESİ
(THE ANALYSIS OF THE TALE GOLD APPLE FROM THE CRIMEAN TATAR TALES IN TERMS OF ARCHETYPE SYMBOLISM
)
|
Yazar
|
:
Prof. Dr. Nedim Bakırcı
|
|
|
Türü |
:
Telif
|
|
Baskı Yılı |
:
2019
|
|
Sayı |
:
19
|
|
Sayfa |
:
36-46
|
Özet
Carl Gustav Jung’un ortaya koyduğu arketipsel sembolizm önemli kavramlardan biridir. Jung, tüm insanlarda ortak bir bilinçdışının var olduğunu belirtmiş ve buna arketip adını vermiştir. Jung’un başlattığı, Joseph Campell’in sistemleştirdiği sembolik yolculuğun “ayrılık-erginleşme-dönüş” aşamaları içerisinde kolektif bilinç dışına ait pek çok unsur bulunur. Bunlar “Persona”, “Gölge”, “İç/Tüm Benlik, Kendilik/Self”, “Anima-Animus”, “Yüce Birey” ve “Yüce Ana” gibi çeşitli arketiplerdir. İnsanoğlunun kendisini keşfederek mükemmelleştirme yolculuğunu tamamlamasında iç dünyasının karanlık dehlizlerinden geçerek yaşadığı pek çok unsur kişinin gelecekteki durumunu belirlemektedir. Bireyleşmede kahraman ayrılıkla yolculuğa başlayıp bireyleşme yolculuğunu tamamlayarak erginlenmiş, bir başka deyişle insan-ı kâmil olmuş şekilde geri döner. Böylece erginlenmiş kahraman diğer kişilere örnek bir kişilik oluşturur. Sembolik yolculuk özellikle sanatsal ürünlere uygulanmakta ve edebiyat alanında ortaya birtakım sonuçlar çıkarılmaktadır. Bu sanatsal ürünlerden biri de hiç şüphesiz masallardır. Masallar, topluma ait kültürel inanış ve değerleri öğretir, toplumun ortak kültürel anlayışını anlatır ve temsil eder. Masallarda bir toplumun değerlerini, inançlarını, acılarını, sevinçlerini ve ortak bilinçdışını bulabiliriz.
Bu bildiride, Kırık Tatar Türklerinden derlenen “Altın Elma” adlı masal arketipsel sembolizm açısından değerlendirilmeye çalışılacaktır.
Anahtar Kelimeler
Kırım Tatar, Masal, Altın Elma, Arketip, Bireyleşme, Sembolizm
Abstract
Carl Gustav Jung's archetypal symbolism is one of the important concepts. Jung stated that there is a common unconscious in all people and called this archetype. There are many elements of collective unconscious within the stages of the “break-up-turn-out er of the symbolic journey that Jung Campell initiated, which Joseph initiated. These are various archetypes such as ler Persona ar, ”Shadow“, ”Inner / All Self, Self / Self Anim,“ Anima-Animus /, lik Supreme Individual “and” Great Master Bunlar. Many elements of his inner world, which he has lived through completing his journey of discovering and perfecting himself by passing through the dark gutters, determine the future of the person. In the individualization, the hero begins his journey with separation and completes his journey of individuation, in other words, he returns in a human-perfect manner. Thus, the mature hero creates an exemplary personality for other people. Symbolic journey is applied especially to artistic products and some results are found in literature. One of these artistic products is no doubt fairy tales. Tales teach cultural beliefs and values of society and describe and represent the common cultural understanding of society. In fairy tales, we can find the values, beliefs, sorrows, joys and common unconscious of a society.
In this paper, the ”Golden Apple“ tale compiled from the Crimean Tatar Turks will be evaluated in terms of archetype symbolism.
Keywords
Crimean Tatar, Tale, Golden Apple, Archetypes, İndividuation, Symbolism.