NAMIK KEMAL’İN ZAVALLI ÇOCUK PİYESİNİN TÜRK DÜNYASINA YANSIMALARI
(THE REFLECTIONS OF NAMIK KEMAL’S POOR CHILD PLAY ON THE TURKISH WORLD
)
Yazar
|
:
Doç. Dr. Samet Azap
|
|
Türü |
:
Telif
|
Baskı Yılı |
:
2020
|
Sayı |
:
21
|
Sayfa |
:
32-45
|
Özet
Tanzimatla beraber yüzünü Batıya dönen Türk aydını bilhassa Fransız edebiyatının tesiri altında kalmış Türk edebiyatına yeni edebi türlerin girmesine zemin oluşturmuşlardır. Tanzimat edebiyatının en önemli aydınlarından olan Namık Kemal çeşitli türlerde eser vermiş bir sanatçıdır. Özellikle tiyatro türünün yerleşmesinde çevirileri ve kaleme aldığı tiyatro eserleriyle Türk edebiyatında öncü olmuştur. Nitekim onun en dramatik tiyatro eserlerinden olan 1873 yılında yazdığı “Zavallı Çocuk” piyesinde hayranı olduğu Fransız yazar Victor Hugo’nun 1830 yılında yazdığı “Hernani” piyesinin etkilerini görmek mümkündür. Fransız edebiyatından etkilenmiş olsa da Namık Kemal’in Anadolu sahasında ve Türk dünyasında etki alanı da oldukça geniştir. Abdülhak Hâmid Tarhan, “İçli Kız” isimli eserini, Recaizade Mahmut Ekrem de “Vuslat” isimli eserini Namık Kemal’in “Zavallı Çocuk” piyesinden etkilenerek yazar. Türk dünyasına birçok eseri özellikle de “Vatan Yahut Silistre” ve Zavallı Çocuk piyesleri çevrilen çeşitli ülkelerde sahnelenen Namık Kemal Türkiye ile Türk dünyası arasında bir kültür köprüsü kurmuştur.
Bu çalışmada “Zavallı Çocuk” eserinden etkilendikleri düşünülen Türk dünyasının farklı coğrafyasından farklı tiyatro eserleri olay örgüleri, konuları ve içerikleri bakımından karşılaştırılacaktır. İncelenecek eserler, Kazak Yazar Mircakıp Duvalutulu’nun 1910’da yazdığı “Bakıtsız Jamal”, Tatar yazar Ali Askar Kemal’ın 1898 yazdığı “Behitsiz Yigit”, Azerbaycanlı yazarlar Necep Bey Vezirov’ın 1896’da yazdığı “Musibet-i Fehreddin”, ve Abdurrahim Bey Hakverdiyev’in 1900 yılında yazdığı “Bahtsız Cavan”’dır.
Anahtar Kelimeler
“Namık Kemal”, “Tiyatro”, “Zavallı Çocuk”, “Türk Dünyası”, “Trajedi”
Abstract
The Turkish intellectual, whose face turned west with Tanzimat, created a ground for the introduction of new literary genres into Turkish literature, especially under the influence of French literature. Namık Kemal, one of the most important intellectuals of Tanzimat literature, is an artist who has produced works of various genres. He became a pioneer in Turkish literature, especially with his translations and theater works in the settlement of the theater genre. As a matter of fact, it is possible to see the effects of the "Hernani" play written by French writer Victor Hugo in 1830, in the "Poor Child " play, which he wrote in 1873, one of his most dramatic theater works. Although influenced by French literature, Namık Kemal has a wide range of influence in the Anatolian area and in the Turkish world. Abdülhak Hâmid Tarhan writes his work titled “Sad Girl” and Recaizade Mahmut Ekrem also writes his work “Vuslat” by Namık Kemal's “Poor Child” play. especially the many works of the Turkish world "Homeland or Silistra" and translated in several countries with poor children specimens staged Namik Kemal Turkey has established a cultural bridge between the Turkish world.
In this study, different theater works from different geographies of the Turkish world, which are thought to be influenced by "Poor Child", will be compared in terms of their plots, subjects and contents. The works to be examined are “Bacterless Jamal” written by Kazakh writer Mircakıp Duvalutulu in 1910, “Behitsiz Yigit” written by Tatar writer Ali Askar Kemal in 1898, “Musibet-i Fehreddin” written by Azerbaijani writers Necep Bey Vezirov in 1896, and Abdurrahim Bey Hakverdiyev's “Bahtsız Cavan” written in 1900.
Keywords
"Namık Kemal", "Theater", "Poor Child", "Turkish World", "Tragedy"