KARIŞIK TARİHÎ LEHÇELİ ESERLERDEN KİTÂB-I GÜZÎDE ÜZERİNE OKUMA TEKLİFLERİ
(READING OFFERINGS FOR KITAB-I GUZIDE AMONG MIXED HISTORICAL DIALECT WORKS
)
|
Yazar
|
:
Prof. Dr. Ali Cin
, Vasfi Babacan
|
|
|
Türü |
:
Telif
|
|
Baskı Yılı |
:
2019
|
|
Sayı |
:
17
|
|
Sayfa |
:
9-33
|
Özet
Kitâb-ı Güzîde, Türk dili tarihinde Behçetü’l-Hadâik, Ali’nin Kıssa-yı Yûsuf’u, Kudûrî Tercümesi, Kitâbü’l Ferâiz, Kitâb-ı Gunyâ, Şerhü’l-Menâr… gibi kitaplarla beraber zikredilen karışık tarihî lehçeli eserlerden (karışık dilli eserler) birisidir. Türkoloji sahasında olga-bolga sorunu da denilen karışık tarihî lehçeli eserler bahsinde birçok görüş ileri sürülmüş, söz konusu eserlerin ses ve şekil bilgisi özellikleri hakkında çeşitli araştırmalar yapılmıştır. Kitâb-ı Güzîde, bilim âlemince Güzîde, Güzîde Kitabı, Kitâb-ı Güzîde, Akâid-i İslam şeklindeki isimleriyle anılmaktadır. Ebu Nasr Bin Tahir bin Muhammed es-serahsi tarafından yazılan Kitâb-ı Güzîde, Muhammed Bin Bali tarafından Anadolu Türkçesine (sarih ve fasih ve ruşen Türkçeye döndürdüm) aktarılmıştır. Kitâb-ı Güzîde’nin günümüzde gerek yurt içinde gerekse yurt dışında değişik adlarla bugüne kadar tespit edilen on altı nüshası bulunmaktadır. Söz konusu çalışmamızda Konya Kütüphanesinde 104 Yk. D. K. By 865/1-3 numarada kayıtlı bulunan nüshanın (Serhat Küçük, Kitab-ı Güzide, Kesit Yay. 2014) yayınıyla ilgili olarak okuma tekliflerimiz olacaktır. Çalışmada Kitâb-ı Güzîde’nin metin kurgusu ele alınarak metnin daha anlaşılır hale gelmesi için Türk dilinin tarihî metinleri ışığında birtakım okuma tekliflerinde bulunularak sözlük ve dizin bölümlerine katkı sunulmaya çalışılacaktır.
Anahtar Kelimeler
Kitab-ı Güzide, Güzide Kitabı, Akaid-i İslam, Eski Anadolu Türkçesi, Karışık Tarihî Lehçeli Eserler.
Abstract
Kitab-ı Guzide is one of the mixed historical dialect works (mixed dialect works) which is mentioned along with Behçetu’l-Hadaik, Ali’s Kıssa-yı Yusuf, translation of Kuduri, Kitabu’l Feraiz, Kitab-ı Gunya, Şerhu’l-Menar… in the Turkic language history. In the article of mixed historical dialect works, which is also called as the question of Olga- Bolga in the field of Turcology, many different views were asserted, there have been various researches on works aforesaid in terms of their form and phonetic features. Kitab-ı Guzide has been known as Guzide, Guzide Kitabı, Kitab-ı Guzide, Akaid-i Islam by science world. Kitab-ı Guzide, written by Ebu Nasr Bin Tahir bin Muhammed es-serahsi, was translated into old Anatolian Dialect by Muhammed Bin Bali. Currently, there have been sixteen copies of Kitab-ı Guzide with different names both in Turkey and abroad. In this study a new reading is offered related to the copy of the publication (Serhat Küçük, Kitab-ı Guzide, Kesit Yay. 2014) which is registered as numbered 104 Yk. D. K. By 865/1-3 in the library of Konya. In this article, it is aimed at contributing to the parts of dictionary and index by offering certain readings in the light of historical texts of Turkic language in order to make it more legible through dealing with textual construct of Kitab-ı Guzide.
Keywords
Kitab-ı Guzide, The book of Guzide, Akaid-i Islam, Old Anatolian Dialect, Mixed Historical Dialect W