GABİT MÜSİREPOV’UN “YASSI BURUN” HİKÂYESİNDE KULLANILAN MEKÂNLAR HAKKINDA BİR ANALİZ
(Analysis of the Spaces Used in Gabit Musirepov’s “Yassi Burun”
)
|
Yazar
|
:
Gizem Dağ
|
|
|
Türü |
:
Telif
|
|
Baskı Yılı |
:
13
|
|
Sayı |
:
42
|
|
Sayfa |
:
212-223
|
Özet
Özet
Mekân; eserlerdeki temel yapıyı oluşturan olay örgüsü incelemelerinde alt başlık olarak ele alınır ve vakanın geçtiği yer olarak karşımıza çıkar. Ancak hikâyelerde kullanılan mekânlar sadece kurgusal yapı unsuru olarak görülmemelidir. Metinlerde kullanılan mekânları incelediğimizde bu mekânların çeşitli işlevler üstlendiğini görmek mümkündür. Mekânlar, bir hikâyede sadece fiziki bir çerçeve çizmenin dışında karakterlerin iç dünyalarını ve olayların gelişimini şekillendirirken de kullanılır. Genel olarak baktığımızda ise hikâyede mekân; olayın gerçekleştiği çevreye karakterin bakışını geniş açılardan yansıtan, olayın akışını olumlu veya olumsuz etkileyen, yönlendiren, yol gösteren ve sembolik bir değer taşıyan yer olarak karşımıza çıkar.
İnsan-çevre ilişkilerinin bir yansıması olarak görülen mekânları anlamlandırabilmek için çok boyutlu bir değerlendirme yapmak gerekir. Bu çalışmada ise Kazak Edebiyatı yazarlarından Gabit Müsirepov’un “Yassı Burun” hikâyesinde tespit edilen mekânlar; simgesel, çevresel, geniş ve destekleyen mekânlar alt başlıklarıyla ele alınacaktır. Çalışmada kullanılan mekânların yazarda ifade ettiği değerler, yazarın okurda yaratmak istediği algı, eserde aidiyet duygusunun bir yansıması olarak kullanılan mekânlar, karakterlerde özgürlüğün, sahiplenmenin ve kendilemenin dışa vurumu olarak görülen mekânlara dair değerlendirme ve sınıflandırılmaya gidilmiştir. Ayrıca yazarın eserde yer alan mekânları seçme nedenleri değinilmiş ve son olarak mekân-kimlik etkileşimi bağlamında bir değerlendirme yapılmaya çalışılmıştır.
Anahtar Kelimeler
Anahtar Kelimeler: Türk Dünyası Edebiyatı, Kazak Edebiyatı, Gabit Müsirepov, Yassı Burun, Mekân-kimlik.
Abstract
Abstract
Space is often considered a fundamental element in narrative structures and is typically examined as a backdrop for events in literary works. However, spaces in stories should not merely be seen as structural components of the narrative. A closer examination reveals that the spaces used in texts serve various functions beyond just providing a physical setting. In a narrative, spaces contribute to shaping characters' inner worlds and the development of events. Generally, space in a story reflects the environment where the events take place, influencing the flow of the narrative in both positive and negative ways, guiding and providing symbolic value.
To understand spaces as reflections of human-environment relationships, a multidimensional assessment is necessary. This study will analyze the spaces identified in Gabit Musirepov's "Yassi Burn," a work of Kazakh literature, under the categories of symbolic, environmental, expansive, and supportive spaces. The study will evaluate the values expressed by these spaces in the author’s work, the perception the author aims to create in the reader, the representation of belonging through the spaces used, and how these spaces reflect freedom, ownership, and self-expression in the characters. Additionally, the reasons behind the author's selection of spaces will be discussed, and a final evaluation will be made in the context of space-identity interaction.
Keywords
Keywords: Turkish World Literature, Kazakh Literature, Gabit Musirepov, Yassi Burn, Space-Identity.